Rozdział 2 - Egzekucja z wierzytelności pieniężnych i innych praw majątkowych. - Kodeks postępowania cywilnego.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1950.43.394 t.j.
Akt utracił moc Wersja od: 16 czerwca 1962 r.
Rozdział II.
Egzekucja z wierzytelności pieniężnych i innych praw majątkowych.
Egzekucja z wierzytelności pieniężnych i innych praw majątkowych.
§ 1.
Egzekucja z wierzytelności pieniężnych i innych praw majątkowych należy do komornika sądu, w którego okręgu dłużnik ma zamieszkanie, a jeżeli w Polsce nie ma zamieszkania - do komornika sądu, w którego okręgu dłużnik przebywa, a gdy miejsca te nie są znane - do komornika sądu, w którego okręgu dłużnik ma przedsiębiorstwo. Wszakże egzekucja z innych praw majątkowych poza wierzytelnością należy przede wszystkim do komornika, w którego okręgu prawo jest wykonywane.§ 2. 67
W sprawach o roszczenia alimentacyjne wierzycielowi służy prawo żądania przeprowadzenia egzekucji również przez komornika właściwego według miejsca zamieszkania wierzyciela.§ 3. 68
Jeżeli dłużnik nie ma w Polsce ani zamieszkania, ani miejsca pobytu, ani przedsiębiorstwa, egzekucja należy do komornika sądu, w którego okręgu znajduje się rzecz, stanowiąca zabezpieczenie wierzytelności lub innego prawa majątkowego. Gdy zabezpieczenia nie ma, egzekucja należy do komornika sądu, w którego okręgu ma zamieszkanie osoba, zobowiązana wobec dłużnika (dłużnik wierzytelności lub innego prawa majątkowego), a jeżeli osoba ta nie ma zamieszkania - do komornika sądu, w którego okręgu ona przebywa, w braku zaś i tych podstaw - do komornika sądu, w którego okręgu osoba ta ma przedsiębiorstwo.§ 1.
Egzekucja z wierzytelności i innych praw majątkowych, związanych z posiadaniem dokumentu, przenoszonego przez indos, lub dokumentu, na nazwisko oznaczonej osoby wystawionego, którego posiadanie jest koniecznym warunkiem wykonania prawa, należy do komornika, w którego okręgu dokument się znajduje.§ 2.
Ten sam komornik, u którego wierzyciel zgłasza wniosek o zajęcie ruchomości, na podstawie tego wniosku dokona również zajęcia wierzytelności lub innych praw majątkowych, związanych z posiadaniem dokumentu, jeżeli znajdzie dokument w posiadaniu dłużnika.§ 1.
Do egzekucji z wierzytelności lub innego prawa majątkowego komornik przystępuje przez ich zajęcie. Celem zajęcia komornik:1)
zawiadomi dłużnika, że nie wolno mu zajętej sumy lub innego świadczenia odbierać ani nimi rozporządzać jak również nie wolno mu rozporządzać zabezpieczeniem dla nich ustanowionym;2)
wezwie dłużnika wierzytelności lub prawa, aby należnej od niego sumy lub świadczenia nie uiszczał dłużnikowi egzekwowanemu, a należne sumy złożył komornikowi lub do depozytu sądowego.§ 2. 69
Jeżeli przedmiotem egzekucji są periodyczne świadczenia, komornik wezwie dłużnika wierzytelności, aby przypadające wierzycielowi egzekwującemu świadczenia przekazywał lub wypłacał mu bezpośrednio, chyba że do wierzytelności jest lub zostanie w dalszym toku postępowania egzekucyjnego skierowana jeszcze inna egzekucja.§ 3. 70
Jednocześnie komornik wezwie dłużnika zajętej wierzytelności lub prawa, aby w ciągu tygodnia złożył oświadczenie:1)
czy dłużnikowi należy się od niego zajęta wierzytelność lub czy uznaje zajęte prawo;2)
czy zajętą wierzytelność uiści, czy też odmawia uiszczenia i z jakiej przyczyny;3)
czy i w jakim sądzie lub przed jaką władzą toczy się albo toczyła się sprawa o zajętą wierzytelność lub prawo.§ 4. 71
Zajęcie jest dokonane z chwilą doręczenia wezwania dłużnikowi zajętej wierzytelności lub prawa.Skutki zajęcia powstają, chociażby wezwanie nie było jeszcze doręczone dłużnikowi zajętej wierzytelności lub prawa, jeżeli zawiadomienie o zajęciu doręczone było jednej z osób, biorących udział w akcie prawnym, dotyczącym tej wierzytelności lub prawa, a kontrahent tej osoby o tym wiedział.
Jeżeli prawo majątkowe, które ma być zajęte, jest tego rodzaju, iż nie ma oznaczonej osoby, obciążonej obowiązkiem wobec dłużnika, zajęcie jest dokonane z chwilą doręczenia zawiadomienia dłużnikowi.
§ 1.
Jeżeli ma być zajęta wierzytelność, przypadająca dłużnikowi od Skarbu Państwa albo od instytucyj i funduszów w ich zarządzie będących, za dłużnika wierzytelności uważa się urząd, który powołany jest do wydania polecenia wypłaty. Na żądanie wierzyciela wezwanie doręczone będzie także kasie, która ma dokonać wypłaty dłużnikowi; kasa wstrzyma wypłatę, choćby już otrzymała polecenie wypłacenia dłużnikowi należnej sumy. Wskazanie urzędu, który jest powołany do wydania polecenia wypłaty, i kasy, która ma dokonać wypłaty, jest obowiązkiem wierzyciela.§ 2. 72
Wierzytelność, przypadająca dłużnikowi od Skarbu Państwa, przedsiębiorstw państwowych, funduszów państwowych, będących osobami prawnymi, z tytułu dostaw lub robót, nie może być zajęta przed ukończeniem dostawy lub roboty, chyba że chodzi o roszczenia pracowników dłużnika z tytułu pracy, wykonanej przy tej dostawie lub robocie.Dłużnik zajętej wierzytelności lub innego prawa majątkowego, który uiści dłużnikowi egzekwowanemu zajęte sumy lub świadczenia albo który na wezwanie komornika nie złoży należytego oświadczenia lub w inny sposób naruszy obowiązki wynikające z zajęcia, niezależnie od odpowiedzialności za wyrządzoną przez to wierzycielowi szkodę, może być ukarany przez komornika grzywną do dwóch tysięcy złotych. Ukaranie grzywną następuje według zasad przewidzianych w art. 5171.
§ 1.
Z mocy samego zajęcia wierzyciel może, o ile to jest potrzebne do zaspokojenia jego wierzytelności, wykonywać wszelkie prawa i roszczenia dłużnika.§ 2.
Jeżeli dłużnik jest zatrudniony u osoby bliskiej, osoba ta nie może zasłaniać się względem uprawnionego do świadczeń z tytułu wszelkich roszczeń alimentacyjnych ani zarzutem, że wypłaciła zobowiązanemu wynagrodzenie z góry, ani zarzutem, że służy jej wierzytelność, nadająca się do potrącenia z roszczeniem o wynagrodzenie.§ 3.
Na żądanie wierzyciela komornik wyda mu odpowiednie zaświadczenie.§ 4.
Wierzyciel, wnoszący powództwo przeciwko dłużnikowi zajętej wierzytelności lub innego prawa majątkowego, powinien przypozwać dłużnika egzekwowanego.§ 1.
Na wniosek wierzyciela komornik odbierze dłużnikowi dokumenty, stanowiące dowód wierzytelności lub innego prawa majątkowego, i złoży je do depozytu sądowego.§ 2.
Jeżeli wierzyciel zgłasza wniosek, aby odebranie odbyło się w jego obecności, komornik zawiadomi go o terminie tej czynności. W razie niestawienia się wierzyciela czynność nie będzie dokonana.§ 3.
Dłużnik obowiązany jest udzielić wierzycielowi wszelkich wyjaśnień potrzebnych do dochodzenia praw przeciwko dłużnikowi zajętej wierzytelności lub prawa.§ 1.
Zajęcie wierzytelności lub innych praw majątkowych, związanych posiadaniem dokumentu, odbywa się przez odebranie dokumentu dłużnikowi lub osobie trzeciej, która zgodzi się na wydanie dokumentu.§ 2.
O dokonaniu zajęcia komornik zawiadomi wierzyciela egzekwującego, dłużnika egzekwowanego oraz dłużnika wierzytelności lub prawa.§ 1.
Jeżeli wierzytelność, związana z posiadaniem dokumentu, może być odebrana zaraz lub po wypowiedzeniu, komornik dokona w miarę potrzeby wypowiedzenia i podejmie poszukiwaną sumę. Również dokona czynności zachowawczych na wniosek wierzyciela lub dłużnika, jeżeli zajdzie tego potrzeba.§ 2.
W razie potrzeby innych czynności celem ściągnięcia zajętej wierzytelności wierzyciel lub dłużnik mogą za pośrednictwem komornika zgłosić do sądu wniosek o ustanowienie kuratora. Sąd może kuratorem ustanowić także wierzyciela.§ 3.
To samo stosuje się odpowiednio do innych praw majątkowych, związanych z posiadaniem dokumentu.§ 1.
Następne zajęcia wierzytelności lub praw majątkowych, związanych z posiadaniem dokumentu, będą dokonywane przez zaznaczenie na protokole pierwszego zajęcia.§ 2.
O nowym zajęciu należy zawiadomić oprócz dłużników i wierzyciela również poprzednich wierzycieli.§ 1.
Jeżeli zajęte zostało prawo, z mocy którego mają być wydane dłużnikowi ruchomości, będą one wydane komornikowi w miejscu, gdzie miały być wydane dłużnikowi. Zajęcie ruchomości dokonane jest przez samo zajęcie prawa.§ 2.
Dalsza egzekucja z tych ruchomości prowadzona będzie według przepisów o egzekucji z ruchomości.§ 1.
Jeżeli zajęte zostało prawo, z mocy którego ma być wydana nieruchomość, komornik wydaną mu nieruchomość odda dłużnikowi, a w razie potrzeby ustanowionemu przez siebie dozorcy.§ 2.
Dalsza egzekucja z tej nieruchomości prowadzona będzie według przepisów o egzekucji z nieruchomości bądź o zarządzie przymusowym.§ 1.
Jeżeli zajęte zostało prawo, z mocy którego dłużnik może żądać działu majątku, zajęcie obejmuje wszystko to, co dłużnikowi z działu przypadnie. Jeżeli wierzyciel w ciągu miesiąca po ukończeniu działu nie rozpocznie egzekucji z mienia przypadłego dłużnikowi, przedmioty majątkowe, do których egzekucji nie skierował, będą wolne od zajęcia.§ 2.
O zajęciu komornik zawiadomi wskazane przez wierzyciela osoby, przeciwko którym dłużnikowi służy prawo żądania działu.Jeżeli zajęte zostało prawo, z mocy którego osoba, obciążona obowiązkiem, ma według wyboru dłużnika egzekwowanego albo zapłacić sumę pieniężną, albo spełnić inne świadczenie, prawo wyboru przechodzi na wierzyciela, jeżeli dłużnik, wezwany przez komornika do dokonania wyboru, w ciągu tygodnia z tego prawa nie skorzystał.
Jeżeli wierzytelność lub prawo majątkowe jest zabezpieczone poręczeniem albo zastawem, nie wpisanym do księgi wieczystej, komornik na wniosek wierzyciela zawiadomi także poręczyciela albo właściciela przedmiotu lub prawa, zastawem obciążonego, iż zajętej sumy lub świadczenia nie wolno uiścić dłużnikowi.
§ 1.
Zajęcie wierzytelności lub innych praw majątkowych, zabezpieczonych wpisem w księdze wieczystej, dokonywa się na wniosek wierzyciela przez odpowiedni wpis do księgi wieczystej.§ 2.
Jeżeli nieruchomość obciążona nie ma urządzonej księgi wieczystej albo jeżeli urządzona dla niej księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu, stosuje się przepisy o składaniu wniosków do zbioru dokumentów, prowadzonego dla tej nieruchomości.§ 3.
Jeżeli właściciel nieruchomości odpowiedzialny jest tylko rzeczowo, komornik na żądanie wierzyciela dokona zajęcia u dłużnika osobistego.§ 1.
Jeżeli egzekucja celem ściągnięcia należności pieniężnej jest skierowana do prawa, które podlega ujawnieniu w księdze wieczystej, lecz nie jest ujawnione, wierzyciel może na podstawie tytułu wykonawczego i dokumentów, potrzebnych do wpisu tego prawa, żądać jego ujawnienia na rzecz dłużnika i jednoczesnego wpisu zajęcia.§ 2.
Na wniosek wierzyciela komornik odbierze dłużnikowi dokumenty, potrzebne do ujawnienia tego prawa.§ 3.
Jeżeli egzekucja została wszczęta przez kilku wierzycieli, komornik po odebraniu dłużnikowi dokumentów potrzebnych do ujawnienia tego prawa, złoży wniosek o dokonanie wpisu na rzecz dłużnika oraz wpisu zajęcia na rzecz wszystkich wierzycieli.§ 1.
Zajęcie należności ze stosunku pracy lub zlecenia obowiązuje nadal, chociażby po zajęciu nawiązano z dłużnikiem nowy stosunek pracy lub zlecenia albo zakład pracy przeszedł na inną osobę, jeżeli osoba ta o zajęciu wiedziała.§ 2.
W razie rozwiązania stosunku pracy z dłużnikiem, dotychczasowy zakład pracy uczyni wzmiankę o zajęciu należności w wydanym dłużnikowi świadectwie pracy i jeżeli nowy zakład pracy dłużnika jest mu znany, prześle temu zakładowi zawiadomienie komornika oraz powiadomi o tym komornika i dłużnika egzekwowanego. Wzmianka w świadectwie pracy powinna zawierać oznaczenie komornika, który zajął należność, oraz numer sprawy egzekucyjnej. Przesłanie zawiadomienia komornika ma skutki prawne zajęcia należności dłużnika w nowym zakładzie pracy od chwili dojścia tego zawiadomienia do nowego zakładu pracy.§ 3.
Nowy zakład pracy, któremu pracownik przedstawi świadectwo pracy ze wzmianką o zajęciu należności, zawiadamia o zatrudnieniu pracownika zakład pracy, który wydał świadectwo, oraz wskazanego we wzmiance komornika. Jeżeli nowy zakład pracy, któremu pracownik nie okazał świadectwa pracy, dowie się, że pracownik był uprzednio zatrudniony w innym zakładzie pracy, obowiązany jest zawiadomić dotychczasowy zakład pracy pracownika o jego zatrudnieniu, chyba że pracownik przedłoży zaświadczenie z dotychczasowego zakładu pracy stwierdzające, że należności jego w tym zakładzie nie były zajęte.§ 4.
Kierownik zakładu pracy, który nie wykona bez zwłoki obowiązków przewidzianych w paragrafach poprzedzających, niezależnie od odpowiedzialności za wyrządzoną przez to wierzycielowi szkodę może być ukarany przez komornika grzywną do dwóch tysięcy złotych według zasad przewidzianych w art. 5171.Jeżeli obowiązek dłużnika zajętej wierzytelności lub innego prawa majątkowego zależy od świadczenia wzajemnego, które ma spełnić dłużnik egzekwowany, a które polega na wydaniu rzeczy, znajdującej się w jego władaniu, sąd na wniosek wierzyciela i po wysłuchaniu osób interesowanych poleci komornikowi odebranie tej rzeczy dłużnikowi egzekwowanemu, gdy jego obowiązek wydania rzeczy dłużnikowi zajętej wierzytelności lub prawa jest już orzeczony prawomocnym wyrokiem lub stwierdzony innym tytułem egzekucyjnym. Na postanowienie sądu służy zażalenie.
§ 1.
Jeżeli po zajęciu wierzytelności lub prawa majątkowego wykonanie praw dłużnika przez wierzyciela natrafia na znaczne trudności, sąd na wniosek wierzyciela lub dłużnika wyznaczy kuratora celem wykonania tych praw. Do sądu należy też bliższe oznaczenie czynności kuratora.§ 2.
Na postanowienie sądu, oddalające wniosek, służy zażalenie.§ 1.
W przypadku zajęcia prawa majątkowego sąd może na wniosek wierzyciela po wysłuchaniu dłużnika nakazać zarząd przymusowy lub sprzedaż prawa, chyba że wyrządziłoby to znaczną szkodę dłużnikowi. Na postanowienie sądu służy zażalenie.§ 2.
Do zarządu przymusowego i sprzedaży prawa stosuje się odpowiednio przepisy o zarządzie przymusowym i o sprzedaży ruchomości.§ 3.
Przepisy powyższe nie dotyczą wierzytelności pieniężnych.67 Art. 636 § 2 dodany przez art. 1 pkt 11 ustawy z dnia 28 marca 1958 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.58.18.75) z dniem 20 kwietnia 1958 r.
68 Art. 636 § 3 według numeracji ustalonej przez art. 1 pkt 11 ustawy z dnia 28 marca 1958 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.58.18.75) z dniem 20 kwietnia 1958 r.
69 Art. 638 § 2 dodany przez art. 1 pkt 29 dekretu z dnia 23 kwietnia 1953 r. o zmianie niektórych przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.53.23.90) z dniem 2 maja 1953 r.
70 Art. 638 § 3 według numeracji ustalonej przez art. 1 pkt 29 dekretu z dnia 23 kwietnia 1953 r. o zmianie niektórych przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.53.23.90) z dniem 2 maja 1953 r.
71 Art. 638 § 4 według numeracji ustalonej przez art. 1 pkt 29 dekretu z dnia 23 kwietnia 1953 r. o zmianie niektórych przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.53.23.90) z dniem 2 maja 1953 r.
72 Art. 642 § 2 zmieniony przez art. 4 ust. 1 pkt 5 dekretu z dnia 2 czerwca 1954 r. o zastępstwie sądowym władz, urzędów, instytucji i przedsiębiorstw państwowych (Dz.U.54.25.93) z dniem 1 października 1954 r.
73 Art. 643:
- zmieniony przez art. 1 pkt 12 ustawy z dnia 28 marca 1958 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.58.18.75) z dniem 20 kwietnia 1958 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.62.10.46) z dniem 24 marca 1962 r.
74 Art. 657 zmieniony przez art. 1 pkt 14 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.62.10.46) z dniem 24 marca 1962 r.