Rozdział 20 - Świadkowie. - Kodeks postępowania karnego.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1969.13.96
Akt utracił moc Wersja od: 18 października 1997 r.
Rozdział 20.
Świadkowie.
Świadkowie.
§ 1.
Każda osoba wezwana w charakterze świadka ma obowiązek stawić się i złożyć zeznanie.§ 2.
Świadka, który nie może stawić się na wezwanie z powodu choroby, kalectwa lub innej nie dającej się pokonać przeszkody, można przesłuchać w miejscu pobytu tego świadka.Nie wolno przesłuchiwać jako świadków:
1)
obrońcy co do faktów, o których dowiedział się udzielając porady prawnej lub prowadząc sprawę, 2)
duchownego co do faktów, o których dowiedział się przy spowiedzi.§ 1.
Osoby obowiązane do zachowania tajemnicy państwowej mogą być przesłuchane co do okoliczności, na które rozciąga się ten obowiązek, tylko po zwolnieniu tych osób od obowiązku zachowania tajemnicy przez uprawniony organ przełożony.§ 2.
Zwolnienia wolno odmówić tylko wtedy, gdyby złożenie zeznania wyrządzić mogło poważną szkodę państwu.§ 3.
Sąd lub prokurator może zwrócić się do właściwego naczelnego organu administracji państwowej o zwolnienie świadka od obowiązku zachowania tajemnicy.Osoby obowiązane do zachowania tajemnicy służbowej lub tajemnicy związanej z wykonywaniem zawodu lub funkcji mogą odmówić zeznań co do okoliczności, na które rozciąga się ten obowiązek, chyba że sąd lub prokurator zwolni te osoby od obowiązku zachowania tajemnicy.
§ 1.
W wypadkach przewidzianych w art. 162 i 163 sąd przesłuchuje taką osobę na rozprawie z wyłączeniem jawności.§ 2.
Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Prokuratorem Generalnym określi w drodze rozporządzenia sposób przechowywania protokołów zeznań obejmujących okoliczności, na które rozciąga się obowiązek zachowania tajemnicy państwowej, służbowej lub zawodowej.§ 1.
Jeżeli zachodzi uzasadniona obawa niebezpieczeństwa dla życia, zdrowia, wolności albo mienia w znacznych rozmiarach świadka lub osoby dla niego najbliższej, sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator, może wydać postanowienie o zachowaniu w tajemnicy danych umożliwiających ujawnienie tożsamości świadka.§ 2.
W razie wydania postanowienia, o którym mowa w § 1, dane umożliwiające ujawnienie tożsamości świadka pozostają wyłącznie do wiadomości sądu i prokuratora, a gdy zachodzi konieczność - również funkcjonariusza policji prowadzącego postępowanie. Protokoły zeznań świadka wolno udostępniać oskarżonemu lub obrońcy w sposób uniemożliwiający odczytanie danych umożliwiających ujawnienie tożsamości świadka.§ 3.
Świadka przesłuchuje prokurator lub sąd, który może zlecić wykonanie tej czynności sędziemu wyznaczonemu ze swego składu, w miejscu zapewniającym zachowanie danych umożliwiających ujawnienie tożsamości w tajemnicy. Przy przesłuchaniu przez sąd lub sędziego może być obecny prokurator.§ 4.
Oskarżony lub obrońca mogą zadawać pytania świadkowi tylko za pośrednictwem sądu lub prokuratora, z zastosowaniem środków wyłączających możliwość ujawnienia tożsamości świadka.§ 5.
Na postanowienie w sprawie zachowania w tajemnicy danych umożliwiających ujawnienie tożsamości świadka oskarżonemu służy, w terminie 3 dni, zażalenie do sądu. Zażalenie na postanowienie prokuratora rozstrzyga sąd właściwy do rozpoznania sprawy. Postępowanie dotyczące zażalenia jest objęte tajemnicą. W razie uwzględnienia zażalenia protokół z przesłuchania świadka podlega zniszczeniu; o zniszczeniu protokołu należy uczynić wzmiankę w aktach sprawy.§ 6.
Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób sporządzania, przechowywania i udostępniania protokołów zeznań zawierających wiadomości o świadku, którego dane umożliwiające ujawnienie tożsamości podlegają zachowaniu w tajemnicy, a nadto określi dopuszczalny sposób powoływania się na takie zeznania w orzeczeniach i pismach procesowych.§ 1.
Osoba najbliższa dla oskarżonego może odmówić zeznań.§ 2.
Prawo odmowy zeznań trwa mimo ustania małżeństwa lub przysposobienia.§ 1.
Świadek może uchylić się od odpowiedzi na pytanie, jeżeli udzielenie odpowiedzi mogłoby narazić na odpowiedzialność karną tego świadka lub osobę dla niego najbliższą.§ 2.
Świadek może żądać, aby przesłuchano go na rozprawie z wyłączeniem jawności, jeżeli treść zeznań mogłaby narazić na hańbę jego lub osobę dla niego najbliższą.Można zwolnić od złożenia zeznania lub odpowiedzi na pytanie osobę pozostającą z oskarżonym w szczególnie bliskim stosunku osobistym, jeżeli osoba taka wnosi o zwolnienie.
Jeżeli osoba uprawniona do odmowy złożenia zeznania albo zwolniona od tego na podstawie art. 167 oświadczy nie później niż przed rozpoczęciem zeznania na rozprawie przed sądem pierwszej instancji, że chce z tego prawa skorzystać, poprzednio złożone zeznanie tej osoby nie może ani służyć za dowód, ani być odtworzone.
§ 1.
Przyrzeczenie od świadka może odebrać tylko sąd lub sędzia delegowany.§ 2.
Można odstąpić od odebrania przyrzeczenia od świadka, jeżeli obecne strony nie sprzeciwiają się temu.§ 3.
Świadek składa przyrzeczenie przed przystąpieniem do składnia zeznań.§ 1.
Świadek składa przyrzeczenie powtarzając za sędzią słowa: "Świadomy znaczenia moich słów i odpowiedzialności przed prawem, przyrzekam uroczyście, że będę mówił szczerą prawdę, niczego nie ukrywając z tego, co mi jest wiadome".§ 2.
W czasie składania przyrzeczenia wszyscy, nie wyłączając sędziów, stoją.§ 3.
Osoby nieme i głuche składają przyrzeczenie przez podpisanie tekstu przyrzeczenia.§ 4.
Świadkowi, który w danej sprawie składał już przyrzeczenie, sąd przypomina je przy ponownym przesłuchaniu, chyba że sąd uzna za potrzebne ponowne odebranie przyrzeczenia.Nie odbiera się przyrzeczenia:
1)
od osób, które nie ukończyły 17 lat, 2)
gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że świadek z powodu zakłócenia czynności psychicznych nie zdaje sobie należycie sprawy ze znaczenia przyrzeczenia, 3)
gdy świadek jest osobą podejrzaną o popełnienie przestępstwa będącego przedmiotem postępowania lub pozostającego w ścisłym związku z czynem stanowiącym przedmiot postępowania albo gdy za to przestępstwo został skazany, 4)
gdy świadek był prawomocnie skazany za fałszywe zeznania.§ 1.
Przed rozpoczęciem przesłuchania należy uprzedzić świadka o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego zeznania.§ 2.
W postępowaniu przygotowawczym świadek podpisuje oświadczenie, że został uprzedzony o tej odpowiedzialności.§ 1.
Przesłuchanie rozpoczyna się od zapytania świadka o imię, nazwisko, wiek, zajęcie, miejsce zamieszkania, karalność za fałszywe zeznania oraz stosunek do stron.§ 2.
Świadka należy uprzedzić o treści art. 165, a o treści art. 166 i 167, jeżeli ujawnią się okoliczności objęte tymi przepisami.§ 3. 29
Jeżeli zachodzi uzasadniona obawa użycia przemocy lub groźby bezprawnej wobec świadka lub osoby dla niego najbliższej w związku z jego czynnościami, można zastrzec dane dotyczące miejsca zamieszkania do wyłącznej wiadomości prokuratora lub sądu. Pisma procesowe doręcza się wówczas do instytucji, w której świadek jest zatrudniony, lub na inny wskazany przez niego adres.§ 1.
Jeżeli jest to konieczne dla celów dowodowych, można świadka za jego zgodą poddać oględzinom ciała i badaniu lekarskiemu.§ 2.
Jeżeli karalność czynu zależy od stanu zdrowia pokrzywdzonego, nie może on sprzeciwiać się oględzinom i badaniom nie połączonym z zabiegiem chirurgicznym lub z obserwacją w zakresie leczniczym. Nie dotyczy to osób, które odmówiły zeznań lub zostały od nich zwolnione na podstawie art. 165 lub 167.§ 3.
Jeżeli istnieje wątpliwość co do stanu psychicznego świadka, jego stanu rozwoju umysłowego, zdolności postrzegania lub odtwarzania przez niego spostrzeżeń, sąd lub prokurator może zarządzić przesłuchanie świadka z udziałem biegłego lekarza lub biegłego psychologa.Sporządzone w postępowaniu karnym protokoły oględzin ciała podlegają ujawnieniu na rozprawie, choćby osoba poddana oględzinom odmówiła wyjaśnień lub zeznań albo została od nich zwolniona na podstawie art. 165 lub 167.
28 Art. 164a dodany przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 6 lipca 1995 r. (Dz.U.95.89.444) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4 listopada 1995 r.
29 Art. 173 § 3 dodany przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 6 lipca 1995 r. (Dz.U.95.89.444) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4 listopada 1995 r.