Rozdział 2 - System instytucjonalny - Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2024.261 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 27 lutego 2024 r.

Rozdział  2

System instytucjonalny

1. 
Minister właściwy do spraw rozwoju wsi jest instytucją zarządzającą.
2. 
Oprócz zadań określonych w przepisach, o których mowa w art. 1 pkt 1, instytucja zarządzająca:
1)
wykonuje nieprzypisane innym organom lub jednostkom organizacyjnym zadania państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w tym w zakresie dotyczącym monitorowania i ewaluacji Planu, określone w przepisach, o których mowa w art. 1 pkt 1;
2)
może powoływać, w drodze zarządzenia, organy opiniodawczo-doradcze w sprawach należących do zadań i kompetencji instytucji zarządzającej, w skład których mogą wchodzić przedstawiciele agencji płatniczej, instytucji pośredniczących, podmiotów wdrażających oraz inne osoby, których udział w pracach takich organów jest uzasadniony zakresem zadań tych organów;
3)
wydaje agencji płatniczej, podmiotom wdrażającym, podmiotowi wdrażającemu instrumenty finansowe, instytucjom pośredniczącym, lokalnym grupom działania, zwanym dalej "LGD", o których mowa w przepisach o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności, dyrektorowi Centrum Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Brwinowie, powiatowym lekarzom weterynarii oraz beneficjentom wytyczne w zakresie realizacji Planu; te wytyczne nie mogą dotyczyć rozstrzygnięcia co do istoty sprawy indywidualnej;
4)
może:
a)
przeprowadzać kontrole agencji płatniczej, podmiotów wdrażających, instytucji pośredniczących i LGD w zakresie zadań realizowanych przez te podmioty związanych z realizacją Planu pod względem zgodności z postanowieniami Planu, przepisami prawa powszechnie obowiązującego, wytycznymi instytucji zarządzającej oraz regulaminami naborów wniosków o przyznanie pomocy; do tych kontroli stosuje się odpowiednio przepisy o kontroli w administracji rządowej określające zasady i tryb przeprowadzania kontroli,
b)
żądać przedstawienia przez podmioty wymienione w lit. a informacji w zakresie zadań realizowanych przez te podmioty związanych z realizacją Planu i udostępniania dokumentów w tym zakresie.
3. 
Wytyczne instytucji zarządzającej dotyczą:
1)
warunków przyznawania, wypłaty lub zwrotu pomocy lub pomocy technicznej;
2)
trybu przyznawania lub wypłaty pomocy lub pomocy technicznej;
3)
warunków i trybu wypłaty pomocy w formie zaliczki, o której mowa w art. 44 ust. 3 rozporządzenia 2021/2116, oraz rozliczania tej zaliczki;
4)
zobowiązań związanych z przyznaną pomocą lub pomocą techniczną;
5)
kwalifikowalności kosztów;
6)
kontroli na miejscu;
7)
zakresu danych niezbędnych do właściwego monitorowania realizacji i ewaluacji Planu, w tym zawartości rocznego sprawozdania z realizacji celów oraz informacji przekazywanych Komisji Europejskiej, o których mowa w art. 8 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2022/1475 z dnia 6 września 2022 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 w odniesieniu do ewaluacji planów strategicznych WPR oraz dostarczania informacji na potrzeby monitorowania i ewaluacji (Dz. Urz. UE L 232 z 07.09.2022, str. 8), a także sposobu przekazywania tych danych i informacji;
8)
wysokości limitów środków dostępnych w ramach danej interwencji lub wysokości limitów środków dostępnych w poszczególnych województwach, latach lub rodzajach operacji w ramach danej interwencji;
9)
innych kwestii związanych z realizacją Planu lub zakończeniem jego realizacji.
4. 
Projekt wytycznych instytucji zarządzającej i ich zmian jest przekazywany do zaopiniowania:
1)
agencji płatniczej;
2)
ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych;
3)
innym podmiotom - jeżeli opiniowanie projektu wytycznych instytucji zarządzającej jest uzasadnione zakresem zadań tych podmiotów, w tym:
a)
podmiotom wdrażającym,
b)
instytucjom pośredniczącym,
c)
ogólnopolskim organizacjom jednostek samorządu terytorialnego tworzącym stronę samorządową Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, o której mowa w ustawie z dnia 6 maja 2005 r. o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz o przedstawicielach Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie Regionów Unii Europejskiej (Dz. U. poz. 759 oraz z 2023 r. poz. 1821),
d)
organizacjom pozarządowym, ich związkom i porozumieniom, których przedstawiciele wchodzą w skład Rady Działalności Pożytku Publicznego, o której mowa w art. 35 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2023 r. poz. 571), które są reprezentowane w składzie komitetu monitorującego, o którym mowa w art. 124 rozporządzenia 2021/2115,
e)
ogólnopolskim lub regionalnym organizacjom pozarządowym, ich związkom i porozumieniom reprezentującym sektory i branże, których dotyczy realizacja Planu i których przedstawiciele wchodzą w skład komitetu monitorującego, o którym mowa w art. 124 rozporządzenia 2021/2115,
f)
ogólnopolskim lub regionalnym organizacjom pozarządowym, ich związkom i porozumieniom reprezentującym społeczeństwo obywatelskie, których przedstawiciele wchodzą w skład komitetu monitorującego, o którym mowa w art. 124 rozporządzenia 2021/2115,
g)
Głównemu Lekarzowi Weterynarii - w przypadku wytycznych dotyczących zadań realizowanych przez powiatowych lekarzy weterynarii.
5. 
Podmioty, o których mowa w ust. 4, przekazują swoje opinie w terminie wyznaczonym przez instytucję zarządzającą. Wyznaczenie terminu na przedstawienie opinii krótszego niż 14 dni od dnia udostępnienia projektu wytycznych instytucji zarządzającej albo ich zmian wymaga szczegółowego uzasadnienia. Nieprzedstawienie opinii w wyznaczonym terminie oznacza rezygnację z prawa jej wyrażenia.
6. 
Wytyczne instytucji zarządzającej w zakresie określonym w ust. 3 pkt 3 są wydawane w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych.
7. 
Instytucja zarządzająca:
1)
podaje do publicznej wiadomości na swojej stronie internetowej wytyczne instytucji zarządzającej oraz ich zmiany;
2)
ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" komunikat o miejscu publikacji wytycz nych instytucji zarządzającej oraz ich zmian.
1. 
Minister właściwy do spraw rozwoju wsi uznaje krajowe systemy jakości, o których mowa w art. 47 lit. a rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2022/126 z dnia 7 grudnia 2021 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 o dodatkowe wymogi w odniesieniu do niektórych rodzajów interwencji określonych przez państwa członkowskie w ich planach strategicznych WPR na lata 2023-2027 na podstawie tego rozporządzenia, jak również o przepisy dotyczące współczynnika dotyczącego normy dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska (GAEC) nr 1 (Dz. Urz. UE L 20 z 31.01.2022, str. 52), zwanego dalej "rozporządzeniem 2022/126", w drodze decyzji, jeżeli są spełnione kryteria określone w tym przepisie.
2. 
Minister właściwy do spraw rozwoju wsi zawiesza postępowanie w sprawie o uznanie krajowego systemu jakości, o którym mowa w art. 47 lit. a rozporządzenia 2022/126, z dniem dokonania zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji (Dz. U. z 2015 r. poz. 1483) notyfikacji Komisji Europejskiej przepisów technicznych obejmujących wymagania tego systemu, w tym specyfikację produktu końcowego, o którym mowa w art. 47 lit. a rozporządzenia 2022/126. Do podjęcia zawieszonego postępowania przepis art. 97 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się odpowiednio.
3. 
W przypadku zaprzestania spełniania co najmniej jednego z kryteriów określonych w art. 47 lit. a rozporządzenia 2022/126 minister właściwy do spraw rozwoju wsi cofa, w drodze decyzji, uznanie, o którym mowa w ust. 1.

Zadania instytucji zarządzającej w zakresie rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność dotyczące powołania komisji, o której mowa w art. 32 ust. 2 rozporządzenia 2021/1060, i zatwierdzania strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność, o których mowa w art. 32 rozporządzenia 2021/1060, wybranych przez tę komisję wykonuje samorząd województwa jako instytucja pośrednicząca na podstawie przepisów o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności.

1. 
Zadania państwa członkowskiego, o których mowa w art. 130 rozporządzenia 2021/2115, wykonuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, zwana dalej "Agencją", jako agencja płatnicza. W ramach wykonywania tych zadań Agencja pozyskuje, gromadzi, opracowuje i przekazuje instytucji zarządzającej dane dotyczące realizacji Planu, w tym dane niezbędne do właściwego monitorowania realizacji i ewaluacji Planu.
2. 
Zadania państwa członkowskiego dotyczące przekazywania Komisji Europejskiej informacji, o których mowa w art. 8 lit. c-e rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2022/1475 z dnia 6 września 2022 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 w odniesieniu do ewaluacji planów strategicznych WPR oraz dostarczania informacji na potrzeby monitorowania i ewaluacji, wykonuje Agencja jako agencja płatnicza.
1. 
Agencja pełni funkcję akredytowanej agencji płatniczej.
2. 
Oprócz zadań określonych w przepisach, o których mowa w art. 1 pkt 1, agencja płatnicza wykonuje zadania związane z przyznawaniem, wypłatą i zwrotem pomocy oraz pomocy technicznej, w tym przeprowadza kontrole administracyjne oraz kontrole na miejscu. W przypadku gdy o pomoc techniczną ubiega się Agencja, pomoc tę przyznaje instytucja zarządzająca.
3. 
Zadania agencji płatniczej związane z przyznawaniem, wypłatą i zwrotem pomocy, z wyjątkiem dochodzenia zwrotu kwot pomocy oraz z wyjątkiem dokonywania płatności, o którym mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia 2021/2116, mogą wykonywać, jako zadania delegowane zgodnie z pkt 1.D.1 załącznika I do rozporządzenia 2022/127, samorządy województw jako podmioty wdrażające.
4. 
Zadania delegowane, o których mowa w ust. 3, obejmują w szczególności:
1)
prowadzenie postępowań w sprawach o przyznanie lub wypłatę pomocy, w tym:
a)
przeprowadzanie kontroli administracyjnych,
b)
dokonywanie wyboru operacji,
c)
zawieranie umów, na podstawie których jest przyznawana pomoc, informowanie o odmowie jej przyznania oraz rejestrowanie tych umów i informacji;
2)
przeprowadzanie kontroli na miejscu;
3)
ustalanie kwot pomocy podlegających zwrotowi i wzywanie beneficjenta do zwrotu tych kwot;
4)
przechowywanie dokumentów związanych z wykonywaniem przez podmiot wdrażający zadań agencji płatniczej;
5)
udostępnianie lub przekazywanie agencji płatniczej, instytucji zarządzającej, Komisji Europejskiej lub innym organom upoważnionym do kontroli dokumentów, o których mowa w pkt 4.
5. 
Umowa, o której mowa w pkt 1.D.1 ppkt (i) załącznika I do rozporządzenia 2022/127, jest zawierana na formularzu opracowanym przez agencję płatniczą i zawiera postanowienia zapewniające prawidłowe wykonywanie przez podmioty wdrażające delegowanych im zadań agencji płatniczej, w tym określenie:
1)
szczegółowego zakresu zadań delegowanych przez agencję płatniczą podmiotowi wdrażającemu oraz sposobu wykonywania tych zadań;
2)
zobowiązań dotyczących:
a)
przeprowadzania przez agencję płatniczą kontroli wykonywania zadań określonych umową pod względem prawidłowości wykonywania tych zadań,
b)
przeprowadzania przez agencję płatniczą audytu systemu zarządzania i kontroli w podmiocie wdrażającym,
c)
umożliwienia przez podmiot wdrażający przeprowadzenia kontroli, o której mowa w lit. a, i audytu, o którym mowa w lit. b,
d)
przechowywania dokumentów związanych z wykonywaniem zadań określonych umową.
6. 
Agencja płatnicza podaje do publicznej wiadomości na swojej stronie internetowej informacje o umowie, o której mowa w pkt 1.D.1 ppkt (i) załącznika I do rozporządzenia 2022/127, zawartej z podmiotem wdrażającym, w tym:
1)
datę zawarcia umowy,
2)
nazwę podmiotu wdrażającego,
3)
zakres zadań delegowanych podmiotowi wdrażającemu,
4)
okres obowiązywania umowy

- niezwłocznie po zawarciu umowy.

7. 
Agencja płatnicza w sprawach należących do jej zadań związanych z przyznawaniem, wypłatą i zwrotem pomocy oraz podmiot wdrażający w sprawach należących do delegowanych temu podmiotowi zadań agencji płatniczej mogą powoływać organy opiniodawczo-doradcze, w skład których mogą wchodzić również osoby niebędące pracownikami odpowiednio tej agencji albo tego podmiotu, których udział w pracach takich organów jest uzasadniony zakresem zadań tych organów.
1. 
Agencja płatnicza, podmioty wdrażające, instytucje pośredniczące oraz LGD są obowiązane udostępnić podmiotowi wykonującemu ewaluacje, o których mowa w art. 140 rozporządzenia 2021/2115, dane niezbędne do wykonania tych ewaluacji, w tym dane osobowe.
2. 
Dane, o których mowa w ust. 1, są udostępniane podmiotowi wykonującemu ewaluacje, o których mowa w art. 140 rozporządzenia 2021/2115, na wniosek instytucji zarządzającej.

Beneficjenci i LGD są obowiązani do przekazywania informacji, o których mowa w art. 131 rozporządzenia 2021/2115, w tym danych osobowych, instytucji zarządzającej, agencji płatniczej, instytucjom pośredniczącym, podmiotom wdrażającym oraz podmiotowi wykonującemu ewaluacje, o których mowa w art. 140 rozporządzenia 2021/2115, w celu monitorowania i ewaluacji Planu.

1. 
Instytucja zarządzająca, agencja płatnicza, podmioty wdrażające, podmiot wdrażający instrument finansowy, instytucje pośredniczące oraz LGD informują o Planie i rozpowszechniają informacje o Planie, w tym określone w art. 123 ust. 2 lit. c oraz k rozporządzenia 2021/2115.
2. 
Podmiot właściwy w sprawie o przyznanie pomocy podaje do publicznej wiadomości na swojej stronie internetowej harmonogram, o którym mowa w pkt 1.4 załącznika III do rozporządzenia Komisji (UE) 2022/129 z dnia 21 grudnia 2021 r. ustanawiającego przepisy dotyczące rodzajów interwencji w odniesieniu do nasion oleistych, bawełny i produktów ubocznych produkcji wina na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 oraz dotyczące wymogów w zakresie informowania, upowszechniania i widoczności informacji związanych ze wsparciem unijnym i planami strategicznymi WPR (Dz. Urz. UE L 20 z 31.01.2022, str. 197), na kolejny rok, zwany dalej "harmonogramem", nie później niż do końca danego roku.
3. 
Podmiot właściwy w sprawie o przyznanie pomocy aktualizuje harmonogram nie rzadziej niż na koniec każdego kwartału.
4. 
Podmiot właściwy w sprawie o przyznanie pomocy zamieszcza niezwłocznie na swojej stronie internetowej zaktualizowany harmonogram.
5. 
Przepisów ust. 2-4 nie stosuje się do naborów wniosków o przyznanie pomocy ogłaszanych przez LGD.

Agencja płatnicza, podmioty wdrażające, podmiot wdrażający instrument finansowy, instytucje pośredniczące, LGD oraz organy administracji rządowej i jednostki organizacyjne podległe organom administracji rządowej lub przez nie nadzorowane, a także organy samorządu terytorialnego, współpracują przy realizacji zadań związanych z realizacją Planu.