Rozdział 13 - Nadzór nad realizacją ubezpieczenia zdrowotnego - Powszechne ubezpieczenie w Narodowym Funduszu Zdrowia.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2003.45.391

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 2005 r.

Rozdział  13

Nadzór nad realizacją ubezpieczenia zdrowotnego

Art.  151. 

Nadzór nad Funduszem sprawuje minister właściwy do spraw zdrowia.

Art.  152. 

Osoby wykonujące w imieniu ministra właściwego do spraw zdrowia czynności nadzoru nad Funduszem nie mogą być członkami organów lub pracownikami Funduszu, świadczeniodawcami mającymi umowę z Funduszem ani pracownikami lub osobami współpracującymi ze świadczeniodawcami, którzy zawarli umowy z Funduszem o udzielanie świadczeń zdrowotnych.

Art.  153. 

1. Minister właściwy do spraw zdrowia sprawuje nadzór, stosując kryterium legalności, nad działalnością:

1) Funduszu;

2) świadczeniodawców w zakresie realizacji umów z Funduszem.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia sprawuje nadzór nad gospodarką finansową Funduszu, stosując kryterium legalności, rzetelności, celowości i gospodarności oraz zgodności dokumentacji ze stanem faktycznym.

3. Minister właściwy do spraw zdrowia bada uchwały przyjmowane przez Zarząd i Radę Funduszu i przesyłane mu niezwłocznie przez te organy, w zakresie zgodności z prawem, i stwierdza nieważność uchwały w całości lub w części, jeżeli narusza ona prawo lub stwarza zagrożenie wystąpienia ujemnego wyniku finansowego.

4. Przepisów ust. 3 nie stosuje się do uchwał dotyczących krajowego planu, o którym mowa w art. 106, oraz planu finansowego, o którym mowa w art. 137.

5. Minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych, rozpatruje i zatwierdza roczne sprawozdania finansowe Funduszu.

6. W uzasadnionych przypadkach minister właściwy do spraw zdrowia może żądać dodatkowych danych dotyczących sprawozdania finansowego.

Art.  154. 

W przypadku niezatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego Funduszu minister właściwy do spraw zdrowia może wystąpić do:

1) Prezesa Rady Ministrów - po zasięgnięciu opinii Rady Funduszu o odwołanie Prezesa Funduszu, lub

2) Rady Funduszu - o odwołanie innych członków Zarządu.

Art.  155. 

1. Minister właściwy do spraw zdrowia może przeprowadzić w każdym czasie kontrolę działalności i stanu majątkowego Funduszu, a także kontrolę świadczeniodawców - w zakresie realizacji umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych.

2. Przy przeprowadzaniu kontroli minister właściwy do spraw zdrowia może korzystać z usług podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz podmiotów uprawnionych do kontroli jakości i kosztów świadczeń zdrowotnych finansowanych przez Fundusz.

3. Jednostka kontrolowana obowiązana jest do przedkładania ministrowi właściwemu do spraw zdrowia dokumentacji oraz udzielania wszelkich informacji w związku z zakresem kontroli.

4. Minister właściwy do spraw zdrowia może wydawać zalecenia mające na celu usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości i dostosowanie działalności kontrolowanego podmiotu do przepisów prawa.

Art.  156. 

1. Przeprowadzenie kontroli ma na celu ustalenie stanu faktycznego w zakresie przestrzegania przez jednostkę kontrolowaną przepisów ustawy oraz dokonanie oceny kontrolowanej działalności.

2. Osoby wykonujące w imieniu ministra właściwego do spraw zdrowia czynności kontrolne lub podmioty wymienione w art. 155 ust. 2 przeprowadzają kontrolę na podstawie upoważnienia ministra właściwego do spraw zdrowia.

3. Upoważnienie do kontroli, o którym mowa w ust. 2, określa:

1) jednostkę kontrolowaną;

2) imię i nazwisko kontrolującego;

3) stanowisko służbowe kontrolującego;

4) serię i numer dowodu tożsamości kontrolującego;

5) przedmiot kontroli i jej zakres;

6) termin rozpoczęcia kontroli;

7) przewidywany czas trwania kontroli.

4. Kontrolujący podlega wyłączeniu z kontroli, jeżeli wyniki kontroli mogą oddziaływać na jego prawa lub obowiązki, na prawa lub obowiązki jego małżonka albo osoby pozostającej z nim faktycznie we wspólnym pożyciu, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia bądź osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli. Przepis stosuje się również po ustaniu małżeństwa, przysposobienia, opieki lub kurateli.

5. Kontrolujący może być wyłączony z kontroli w każdym czasie, jeżeli zachodzą uzasadnione wątpliwości co do jego bezstronności.

6. Z wnioskiem o wyłączenie kontrolującego z przeprowadzenia kontroli może wystąpić kontrolujący lub kierownik jednostki kontrolowanej. O wyłączeniu lub odmowie wyłączenia decyduje minister właściwy do spraw zdrowia.

Art.  157. 

1. Przed przystąpieniem do kontroli kontrolujący jest obowiązany okazać kierownikowi jednostki kontrolowanej dowód tożsamości oraz upoważnienie, o którym mowa w art. 156 ust. 2.

2. Kontrolę przeprowadza się w jednostce kontrolowanej w dniach i godzinach pracy w niej obowiązujących.

3. W razie konieczności, na wniosek kontrolującego, kontrolę przeprowadza się także w dniach wolnych od pracy lub poza godzinami pracy. W tym celu kierownik jednostki kontrolowanej wydaje niezbędne polecenia.

4. Czynności kontrolne mogą być przeprowadzane również w siedzibie urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw zdrowia.

Art.  158. 

1. Kontrolujący co najmniej na 24 godziny przed przystąpieniem do czynności kontrolnych powiadamia kierownika jednostki kontrolowanej o przedmiocie, zakresie, trybie i czasie rozpoczęcia oraz trwania kontroli.

2. Kierownik jednostki kontrolowanej będącej świadczeniodawcą powiadamia niezwłocznie podmiot, który tę jednostkę utworzył, o rozpoczęciu kontroli.

3. Kierownik jednostki kontrolowanej ma obowiązek przedstawiać na żądanie kontrolującego wszelkie dokumenty i materiały niezbędne do przeprowadzenia kontroli oraz umożliwić kontrolującemu dokonywanie czynności, o których mowa w ust. 4.

4. Kontrolujący ma prawo do:

1) swobodnego wstępu do obiektów i pomieszczeń jednostek kontrolowanych, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych;

2) wglądu do wszelkich dokumentów związanych z działalnością jednostki kontrolowanej i innych materiałów dowodowych, z zachowaniem przepisów o tajemnicy ustawowo chronionej;

3) przeprowadzenia oględzin obiektów, składników majątkowych i przebiegu czynności;

4) żądania od pracowników jednostki kontrolowanej ustnych i pisemnych wyjaśnień;

5) korzystania z pomocy biegłych i specjalistów;

6) zabezpieczania dowodów.

Art.  159. 

1. Kontrolujący jest upoważniony do swobodnego poruszania się po terenie jednostki kontrolowanej.

2. Kontrolujący podlega przepisom o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz przepisom o postępowaniu z materiałami i dokumentami ustawowo chronionymi obowiązującym w jednostce kontrolowanej.

3. Kierownik jednostki kontrolowanej zapewnia kontrolującemu warunki i środki niezbędne do sprawnego przeprowadzenia kontroli. Dotyczy to w szczególności:

1) niezwłocznego przedstawienia kontrolującemu dokumentów i materiałów;

2) terminowego udzielania wyjaśnień przez pracowników;

3) udostępnienia urządzeń technicznych na koszt jednostki kontrolowanej.

Art.  160. 

1. Kontrolujący dokonuje ustaleń stanu faktycznego na podstawie zebranych w toku kontroli dowodów.

2. Dowodami są w szczególności: dokumenty, zabezpieczone rzeczy, opinie biegłych, wyniki oględzin, jak również pisemne wyjaśnienia i oświadczenia.

3. Zebrane w toku postępowania kontrolnego dowody kontrolujący odpowiednio zabezpiecza, w miarę potrzeby, przez:

1) oddanie na przechowanie kierownikowi jednostki kontrolowanej za pokwitowaniem;

2) przechowanie w jednostce kontrolowanej w oddzielnym zamkniętym i opieczętowanym pomieszczeniu.

4. Zabranie z jednostki kontrolowanej dokumentów może dotyczyć wyłącznie ich uwierzytelnionych kopii, odpisów lub wyciągów.

5. O zwolnieniu dowodów spod zabezpieczenia decyduje kontrolujący.

6. Kontrolujący może żądać od kierownika jednostki kontrolowanej, na jej koszt, sporządzenia niezbędnych do kontroli odpisów lub wyciągów z dokumentów, jak również zestawień i obliczeń dokonanych na podstawie dokumentów.

7. Zgodność odpisów i wyciągów z oryginałami oraz prawidłowość zestawień i obliczeń potwierdza kierownik komórki organizacyjnej, której one dotyczą.

Art.  161. 

1. W razie potrzeby ustalenia stanu obiektu, innych składników majątkowych albo przebiegu określonych czynności kontrolujący może przeprowadzić oględziny.

2. Oględziny przeprowadza się w obecności kierownika komórki organizacyjnej, odpowiedzialnego za obiekt, składniki majątkowe lub czynności poddane oględzinom, a w razie jego nieobecności - pracownika wyznaczonego przez kierownika jednostki kontrolowanej.

3. Z przebiegu i wyniku oględzin sporządza się niezwłocznie protokół, który podpisuje kontroler i osoba wymieniona w ust. 2.

Art.  162. 

1. Pracownicy jednostki kontrolowanej są obowiązani udzielać, w wyznaczonym terminie, wyjaśnień ustnych lub pisemnych w sprawach dotyczących przedmiotu kontroli. Z ustnych wyjaśnień kontrolujący sporządza protokół, który podpisuje kontrolujący i osoba udzielająca tych wyjaśnień.

2. Kontrolujący może zwracać się również o wyjaśnienia do byłych pracowników jednostki kontrolowanej.

3. Odmowa udzielenia wyjaśnień przez pracowników jednostki kontrolowanej może nastąpić jedynie w przypadkach, gdy wyjaśnienia mogą dotyczyć faktów i okoliczności, których ujawnienie mogłoby narazić na odpowiedzialność karną lub majątkową wezwanego do złożenia wyjaśnień, a także jego małżonka lub osobę pozostającą z nim faktycznie we wspólnym pożyciu, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia bądź osoby związane z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli. Kontrolujący przed przyjęciem wyjaśnień jest obowiązany poinformować składającego wyjaśnienia o prawie do odmowy ich udzielenia.

4. Każdy może złożyć kontrolującemu ustne lub pisemne oświadczenie dotyczące przedmiotu kontroli.

5. Kontrolujący nie może odmówić przyjęcia oświadczenia, jeżeli ma ono związek z przedmiotem kontroli.

Art.  163. 

1. W szczególnie uzasadnionych okolicznościach kontrolujący może zgłosić wniosek o zwołanie w toku kontroli narady z pracownikami jednostki kontrolowanej w celu omówienia kwestii związanych z przeprowadzaną kontrolą.

2. Naradę zwołuje kierownik jednostki kontrolowanej.

Art.  164. 

Kontrolujący w toku kontroli w miarę potrzeby informuje kierownika jednostki kontrolowanej o ustaleniach wskazujących na ujawnione nieprawidłowości i uchybienia w działalności tej jednostki.

Art.  165. 

W razie ujawnienia w toku kontroli okoliczności wskazujących na popełnienie przestępstwa kontrolujący niezwłocznie zawiadamia na piśmie ministra właściwego do spraw zdrowia. Minister właściwy do spraw zdrowia zawiadamia o tym organ powołany do ścigania przestępstw.

Art.  166. 

1. Wyniki przeprowadzonej kontroli kontrolujący przedstawia w protokole kontroli.

2. Protokół kontroli zawiera opis stanu faktycznego stwierdzonego w toku kontroli działalności jednostki kontrolowanej, w tym ustalonych nieprawidłowości, z uwzględnieniem przyczyn powstania, zakresu i skutków tych nieprawidłowości oraz osób za nie odpowiedzialnych.

3. Ponadto protokół kontroli powinien zawierać:

1) zastrzeżenie, że służy wyłącznie do użytku służbowego;

2) nazwę jednostki kontrolowanej i jej adres oraz imię i nazwisko kierownika jednostki kontrolowanej, a w miarę potrzeby - także kierowników kontrolowanych komórek organizacyjnych, z uwzględnieniem zmian w okresie objętym kontrolą;

3) datę rozpoczęcia i zakończenia kontroli, z wymienieniem przerw w kontroli;

4) imię i nazwisko kontrolującego oraz numer i datę upoważnienia do kontroli;

5) określenie przedmiotu kontroli i okresu objętego kontrolą;

6) wzmiankę o poinformowaniu kierownika jednostki kontrolowanej o prawie zgłaszania zastrzeżeń, o których mowa w art. 167, oraz o stanowisku zajętym wobec nich przez kontrolującego;

7) wzmiankę o poinformowaniu kierownika jednostki kontrolowanej o prawie składania wyjaśnień do protokołu, o których mowa w art. 167;

8) wzmiankę o poinformowaniu kierownika jednostki kontrolowanej o prawie odmowy podpisania protokołu;

9) wzmiankę o doręczeniu egzemplarza protokołu kierownikowi jednostki kontrolowanej;

10) podpisy kontrolującego i kierownika jednostki kontrolowanej oraz miejsce i datę podpisania protokołu;

11) parafy kontrolującego i kierownika jednostki kontrolowanej na każdej stronie protokołu;

12) wzmiankę o odmowie podpisania protokołu.

4. Protokół kontroli sporządza się w dwóch egzemplarzach; jeden egzemplarz protokołu otrzymuje kierownik jednostki kontrolowanej.

Art.  167. 

1. Protokół kontroli podpisują kontrolujący i kierownik jednostki kontrolowanej, a w razie jego nieobecności - osoba pełniąca jego obowiązki.

2. Kierownikowi jednostki kontrolowanej lub osobie pełniącej jego obowiązki przysługuje prawo zgłoszenia przed podpisaniem protokołu kontroli umotywowanych zastrzeżeń co do ustaleń zawartych w protokole.

3. Zastrzeżenia należy zgłosić na piśmie w terminie 7 dni roboczych od dnia otrzymania protokołu kontroli.

4. W razie zgłoszenia zastrzeżeń, o których mowa w ust. 2, kontrolujący jest obowiązany dokonać ich analizy i, w miarę potrzeby, podjąć dodatkowe czynności kontrolne, a w przypadku stwierdzenia zasadności zastrzeżeń - zmienić lub uzupełnić odpowiednią część protokołu kontroli.

5. W razie nieuwzględnienia zastrzeżeń w całości lub w części kontrolujący przekazuje na piśmie stanowisko zgłaszającemu zastrzeżenia.

6. Kierownikowi jednostki kontrolowanej lub osobie pełniącej jego obowiązki przysługuje prawo złożenia wyjaśnień co do przyczyn i okoliczności powstania nieprawidłowości opisanych w protokole kontroli w terminie 7 dni roboczych od dnia otrzymania protokołu.

Art.  168. 

1. Kierownik jednostki kontrolowanej lub osoba pełniąca jego obowiązki może odmówić podpisania protokołu kontroli, składając, w terminie 7 dni roboczych od dnia jego otrzymania, wyjaśnienie przyczyn tej odmowy.

2. O odmowie podpisania protokołu kontroli i złożeniu wyjaśnienia kontrolujący czyni wzmiankę w protokole.

3. Odmowa podpisania protokołu przez osobę wymienioną w ust. 1 nie stanowi przeszkody do podpisania protokołu przez kontrolującego i realizacji ustaleń kontroli.

Art.  169. 

1. Minister właściwy do spraw zdrowia sporządza wystąpienie pokontrolne, które przekazuje kierownikowi jednostki kontrolowanej.

2. Wystąpienie pokontrolne zawiera ocenę kontrolowanej działalności wynikającą z ustaleń opisanych w protokole kontroli, a także zalecenia, o których mowa w art. 155 ust. 4, zmierzające do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.

3. Kierownik jednostki kontrolowanej jest obowiązany, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego, do poinformowania ministra właściwego do spraw zdrowia o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań.

Art.  170. 

1. Kierownik jednostki kontrolowanej, w ciągu 7 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego, może odwołać się do ministra właściwego do spraw zdrowia od zawartych w wystąpieniu pokontrolnym ocen, uwag, wniosków i zaleceń.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia rozpatruje odwołanie w ciągu 14 dni od dnia jego otrzymania i zajmuje stanowisko.

3. Stanowisko ministra właściwego do spraw zdrowia jest ostateczne i wraz z uzasadnieniem jest doręczane jednostce kontrolowanej.

Art.  171. 

1. W razie niewykonywania zaleceń wynikających z wystąpienia pokontrolnego, o którym mowa w art. 169 ust. 1, prowadzenia działalności z naruszeniem przepisów prawa lub statutu, a także odmowy udzielenia wyjaśnień i informacji minister właściwy do spraw zdrowia może:

1) nakładać na członka Zarządu Funduszu karę upomnienia lub karę pieniężną do wysokości 5-krotnego wynagrodzenia brutto tej osoby wyliczonego na podstawie wynagrodzenia za ostatnie 3 miesiące przed nałożeniem kary;

2) występować do Rady Funduszu z wnioskiem o odwołanie członka Zarządu;

3) występować do Rady Funduszu z wnioskiem o zawieszenie w czynnościach członka Zarządu do czasu rozpatrzenia wniosku o jego odwołanie.

2. Kary pieniężne, o których mowa w ust. 1 pkt 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Art.  172. 

Na wniosek ministra właściwego do spraw zdrowia, właściwy minister jest uprawniony do przeprowadzenia kontroli w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych i w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w zakresie realizacji zadań ubezpieczenia zdrowotnego określonych przepisami ustawy. Przepisy art. 156 ust. 2-6 oraz art. 157-170 stosuje się odpowiednio.

Art.  173. 

1. W sprawach nadzoru minister właściwy do spraw zdrowia wydaje decyzje administracyjne.

2. Do postępowania przed ministrem właściwym do spraw zdrowia w sprawach nadzoru stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Art.  174. 

Rada Ministrów przedstawia corocznie Sejmowi i Senatowi Rzeczypospolitej Polskiej, nie później niż do końca lipca roku następnego, sprawozdanie z działalności Funduszu.