Art. 8. - Przepisy wprowadzające kodeks rodzinny.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1950.34.309

Akt utracił moc

Wersja od: 22 sierpnia 1950 r.

Art.  VIII.

W kodeksie postępowania cywilnego wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 10 otrzymuje brzmienie:

"Art. 10. Do właściwości sądów grodzkich należą:

1) sprawy majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu nie przewyższa 100.000 zł,

2) bez względu na wartość przedmiotu sporu:

a) sprawy o wszelkie roszczenia alimentacyjne;

b) sprawy o ustalenie ojcostwa, jak również o związane z nim roszczenia;

c) sprawy o ochronę zakłóconego lub przywrócenie utraconego posiadania.",

2) w art. 18 skreśla się wyrazy: "nie wyłączając stosunków nieślubnych",

3) po art. 32 dodaje się nowy art. 32¹ w brzmieniu:

"Art. 32¹. Powództwo o wszelkie roszczenia alimentacyjne oraz powództwo o ustalenie ojcostwa i o związane z nim roszczenia wytoczyć można według miejsca zamieszkania powoda.",

4) w art. 43 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Sądem właściwym do wytoczenia przez prokuratora lub osoby trzecie powództwa o unieważnienie małżeństwa jest w przypadku, gdy małżonkowie nie mają w Polsce ostatniego wspólnego zamieszkania, będącego miejscem stałego pobytu choćby jednego z nich - sąd, w którego okręgu pozwany ma zamieszkanie lub pobyt, a w braku tej podstawy - sąd w Warszawie.",

5) w art. 157 dotychczasowy § 5 oznacza się jako § 6 i dodaje się nowy § 5 w brzmieniu:

"§ 5. W sprawach o wszelkie roszczenia alimentacyjne, jak również w sprawach o ustalenie ojcostwa i o związane z nim roszczenia, przewodniczący przed ustanowieniem kuratora przeprowadzi stosowne dochodzenie w celu ustalenia miejsca zamieszkania lub pobytu pozwanego.",

6) po art. 244 wprowadza się nowy art. 244¹ w brzmieniu:

"Art. 244¹. W sprawach o roszczenia alimentacyjne sąd może z urzędu przeprowadzać stosowne dochodzenia dla ustalenia stanu majątkowego i zarobków stron.",

7) w art. 355:

a) dotychczasową treść do punktu 5 włącznie oznacza się jako § 2, ustęp ostatni - jako § 3 oraz dodaje się nowy § 1 w brzmieniu:

"§ 1. Sąd nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli zasądza środki alimentacyjne.",

b) w § 2 pkt 2 skreśla się słowa "alimenty lub",

8) art. 457¹ otrzymuje brzmienie:

"Art. 457¹. W sprawach o ustalenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa, o unieważnienie małżeństwa lub o rozwód stosuje się przepisy ogólne o postępowaniu ze zmianami, wynikającymi z przepisów rozdziału niniejszego.",

9) art. 457² otrzymuje brzmienie:

"Art. 457². Małżonek ubezwłasnowolniony częściowo ma zdolność procesową.",

10) w art. 457⁸ po wyrazie "postępowania", a przed wyrazem "sąd" dodaje się wyrazy: "o rozwód",

11) po art. 457¹⁰ dodaje się nowy art. 457^10a w brzmieniu:

"Art. 457^10a. Jeżeli stawiennictwo jednej ze stron napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, na wniosek strony sąd może zaniechać przeprowadzenia posiedzenia pojednawczego. Postanowienie w tym przedmiocie zapada na posiedzeniu niejawnym. Od postanowienia nie ma środka odwoławczego.",

12) art. 457¹¹ skreśla się,

13) po art. 457¹⁴ dodaje się nowe artykuły 457^14a, 457^14b, 457^14c w brzmieniu:

"Art. 457^14a. Jeżeli strona wnosi o dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron, sąd nie może odmówić zarządzenia tego dowodu.

Art. 457^14b. Jeżeli w sprawie o rozwód pozwany uznaje żądanie pozwu, sąd może ograniczyć postępowanie dowodowe do przesłuchania stron. Przesłuchanie stron powinno w szczególności zmierzać do ustalenia powodów, które skłoniły stronę pozwaną do uznania żądania pozwu.

Art. 457^14c. W sprawach o unieważnienie małżeństwa lub o rozwód sąd na żądanie jednego z małżonków orzeka postanowieniem o ich wzajemnych obowiązkach przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny podczas procesu, o sposobie roztoczenia w tym czasie pieczy nad wspólnymi dziećmi oraz o wydaniu temu z małżonków, który opuszcza wspólne mieszkanie, potrzebnych mu przedmiotów.",

14) art. 457¹⁵ otrzymuje brzmienie:

"Art. 457¹⁵. § 1. Postępowanie o unieważnienie małżeństwa w razie śmierci jednego z małżonków zawiesza się.

§ 2. Postępowanie umarza się, jeżeli zstępni małżonka, który wytoczył powództwo, nie zgłoszą w ciągu sześciu miesięcy wniosku o podjęcie postępowania.

§ 3. W razie śmierci pozwanego postępowanie podejmuje się po ustanowieniu przez sąd kuratora, który wstępuje na miejsce zmarłego małżonka.",

15) po art. 457¹⁸ dodaje się nowe art. 457^18a, 457^18b, 457^18c, 457^18d w brzmieniu:

"Art. 457^18a. § 1. W sprawie o unieważnienie małżeństwa lub o rozwód małżonek może dochodzić roszczeń alimentacyjnych od drugiego małżonka na przypadek unieważnienia małżeństwa lub rozwodu.

§ 2. Do części postępowania, dotyczącej roszczeń alimentacyjnych, stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału niniejszego z wyjątkiem art. 457¹⁴, 457¹⁷ i 457¹⁸.

Art. 457^18b. W wyroku, orzekającym rozwód, sąd - mając na względzie dobro dziecka oraz interes społeczny - powierza wykonanie władzy rodzicielskiej nad dzieckiem jednemu z rodziców, określa uprawnienia drugiego z rodziców w stosunku do osoby dziecka, w szczególności w zakresie nadzoru nad jego wychowaniem i w zakresie utrzymywania z nim stosunków osobistych, oraz orzeka, w jakiej wysokości każde z rodziców obowiązane jest do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka.

Art. 457^18c. W wyroku, orzekającym rozwód, sąd może pozbawić władzy rodzicielskiej jedno lub oboje rodziców, stosując odpowiednio przepisy o pozbawieniu władzy rodzicielskiej.

Art. 457^18d. W sprawie o zniesienie wspólności ustawowej stosuje się przepisy art. 457³, 457^14a, 457¹⁷, a ponadto - gdy idzie o ustalenie powodów zniesienia wspólności - art. 457¹⁴. Postępowanie umarza się w razie śmierci jednej ze stron.",

16) art. 457^19a skreśla się,

17) w art. 457²⁵ § 4 skreśla się, a §§ 2 i 3 otrzymują brzmienie:

"§ 2. Jednakże w sprawie o ustalenie ojcostwa mężczyzny, który nie jest mężem matki, postępowanie zawiesza się w razie śmierci pozwanego do czasu ustanowienia przez władzę opiekuńczą kuratora, który wstępuje na miejsce zmarłego.

§ 3. W sprawie o zaprzeczenie ojcostwa postępowanie umarza się w razie śmierci dziecka.",

18) po art. 457²⁶ dodaje się nowe art. 457²⁷, 457²⁸ i 457²⁹ w brzmieniu:

"Art. 457²⁷. Jeżeli ojcostwo mężczyzny, który nie jest mężem matki, nie zostało ustalone, zarówno dziecko jak i matka mogą dochodzić roszczeń majątkowych, związanych z ojcostwem tylko wtedy, gdy jednocześnie z tymi roszczeniami dochodzą ustalenia ojcostwa. Przepis ten stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy roszczenie dziecka względem ojca przeszło na matkę, która poniosła przypadającą na ojca część ciężarów, związanych z utrzymaniem i wychowaniem dziecka.

Art. 457²⁸. Jeżeli w sprawie ustalenia ojcostwa mężczyzny, który nie jest mężem matki, dziecko lub matka dochodzą roszczeń majątkowych, związanych z ojcostwem i przewidzianych w kodeksie rodzinnym, do części postępowania, dotyczącej tych roszczeń, stosuje się odpowiednio przepisy niniejszego rozdziału z wyjątkiem art. 457²⁴ i 457²⁶.

Art. 457²⁹. Postanowienia art. 457²⁰-457²⁶ stosuje się w sprawach o rozwiązanie stosunku przysposobienia, jeżeli sprawy te należą do postępowania spornego.",

19) w art. 510 dotychczasową treść oznacza się jako § 1 oraz dodaje się nowy § 2 w brzmieniu:

"§ 2. W sprawach o egzystencję środków alimentacyjnych komornik obowiązany jest z urzędu przeprowadzić stosowne dochodzenie w celu ustalenia zarobków i stanu majątkowego dłużnika.",

20) w art. 530 dotychczasowy § 2 oznacza się jako § 3 oraz dodaje się nowy § 2 w brzmieniu:

"§ 2. Jednakże tytułowi egzekucyjnemu, zasądzającemu świadczenia alimentacyjne, sąd nadaje klauzulę wykonalności z urzędu; w tym przypadku tytuł wykonawczy doręcza się powodowi z urzędu.",

21) w art. 637 dotychczasowe §§ 2 i 3 oznacza się jako §§ 3 i 4 oraz dodaje się § 2 w brzmieniu:

"§ 2. Jeżeli dłużnik jest zatrudniony u osoby bliskiej, osoba ta nie może zasłaniać się względem uprawnionego do świadczeń z tytułu wszelkich roszczeń alimentacyjnych ani zarzutem, że wypłaciła zobowiązanemu wynagrodzenie z góry, ani zarzutem, że służy jej wierzytelność, nadająca się do potrącenia z roszczeniem o wynagrodzenie.",

22) w art. 857 dodaje się zdanie: "W sprawach tych uprawdopodobnienie, że niezabezpieczenie mogłoby pozbawić wierzyciela zaspokojenia, nie jest wymagane.",

23) po art. 857 dodaje się nowy art. 857¹ w brzmieniu:

"Art. 857¹. Sąd może jeszcze przed urodzeniem się dziecka zabezpieczyć przyszłe powództwo o roszczenia alimentacyjne, związane z ustaleniem ojcostwa, przez zobowiązanie domniemanego ojca do wyłożenia odpowiedniej sumy na koszty utrzymania matki przez trzy miesiące w okresie porodu oraz utrzymania dziecka przez pierwsze trzy miesiące po urodzeniu. W tym przypadku nie stosuje się przepisu art. 840 kpc".