Rozdział 1 - Przepisy ogólne - Służba Ochrony Państwa.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2024.325 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 7 marca 2024 r.

Rozdział  1

Przepisy ogólne

Ustawa określa:

1)
zadania i uprawnienia Służby Ochrony Państwa, zwanej dalej "SOP", oraz zasady jej organizacji;
2)
obowiązki osób ochranianych;
3)
zakres oraz sposób ochrony obiektów służących Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej oraz członkom Rady Ministrów, a także placówek zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej.
4)
(uchylony).
1. 
SOP jest jednolitą, umundurowaną, uzbrojoną formacją wykonującą zadania z zakresu ochrony osób i obiektów oraz rozpoznawania i zapobiegania skierowanym przeciw nim przestępstwom.
2. 
Nazwa "Służba Ochrony Państwa", jej skrót "SOP" oraz znak graficzny przysługują wyłącznie formacji, o której mowa w ust. 1.
3. 
Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór znaku graficznego SOP, mając na względzie stworzenie spójnego systemu identyfikacji wizualnej SOP.

Do zadań SOP należy:

1)
ochrona:
a)
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Marszałka Sejmu, Marszałka Senatu, Prezesa Rady Ministrów, wiceprezesa Rady Ministrów, ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz ministra właściwego do spraw zagranicznych,
b)
byłych prezydentów Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie ustawy z dnia 30 maja 1996 r. o uposażeniu byłego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2022 r. poz. 207),
c)
osób posiadających status głowy państwa, szefa rządu oraz ich zastępców, przewodniczącego parlamentu lub izby parlamentu lub ministra spraw zagranicznych, wchodzących w skład delegacji państw obcych przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
d)
innych osób ze względu na dobro państwa,
e)
obiektów służących Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej, Prezesowi Rady Ministrów, ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych oraz ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych oraz wskazanych w decyzji ministra właściwego do spraw wewnętrznych innych obiektów stanowiących siedziby członków Rady Ministrów, zwanych dalej "siedzibami członków Rady Ministrów", z wyłączeniem obiektów służących Ministrowi Obrony Narodowej i Ministrowi Sprawiedliwości,
f)
placówek zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej wskazanych w decyzji, o której mowa w art. 4 ust. 8;
2)
rozpoznawanie i zapobieganie przestępstwom przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, przestępstwom przeciwko życiu lub zdrowiu, przestępstwom przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu, przestępstwom przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, przestępstwom przeciwko wolności, przestępstwom przeciwko czci i nietykalności cielesnej, przestępstwom przeciwko porządkowi publicznemu, zamachom i czynnej napaści skierowanym przeciwko osobom, o których mowa w pkt 1 lit. a-d, oraz przeciwko bezpieczeństwu obiektów, o których mowa w pkt 1 lit. e, z wyłączeniem dotyczących tych obiektów przestępstw przeciwko ochronie informacji;
3)
rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie popełnianych przez funkcjonariuszy SOP, zwanych dalej "funkcjonariuszami", i pracowników SOP przestępstw określonych w art. 228, art. 229, art. 231, art. 265 i art. 266 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r. poz. 17), zwanej dalej "Kodeksem karnym", w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych, a także, w zakresie wynikającym z art. 11j ust. 1 pkt 1-3 ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o szczególnych formach sprawowania nadzoru przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2487 i 2600 oraz z 2023 r. poz. 1860), funkcjonariuszy i pracowników SOP, Policji i Straży Granicznej lub strażaków i pracowników Państwowej Straży Pożarnej.
4)
(uchylony).
1. 
Minister właściwy do spraw wewnętrznych, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych, podejmuje decyzję o objęciu ochroną osób, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. d.
2. 
Minister właściwy do spraw wewnętrznych, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych, podejmuje decyzję o objęciu ochroną obiektów, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. e. W odniesieniu do siedzib członków Rady Ministrów decyzja jest podejmowana na wniosek poszczególnych członków Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Komendanta SOP oraz Komendanta Głównego Policji, z uwzględnieniem sił i środków pozostających w dyspozycji SOP oraz oceny zagrożenia tych obiektów. W przypadkach uzasadnionych względami bezpieczeństwa minister właściwy do spraw wewnętrznych może samodzielnie podjąć decyzję o objęciu ochroną SOP lub Policji siedzib członków Rady Ministrów, informując o tym Prezesa Rady Ministrów i członka Rady Ministrów, którego siedziby dotyczy decyzja.
3. 
Minister właściwy do spraw wewnętrznych, po uzyskaniu opinii Komendanta SOP, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych, określa, w drodze decyzji, zakres ochrony obiektów, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. e, z uwzględnieniem oceny zagrożenia tych obiektów. W przypadku obiektów służących Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej i Prezesowi Rady Ministrów minister właściwy do spraw wewnętrznych podejmuje decyzję w uzgodnieniu odpowiednio z Szefem Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz Szefem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
4. 
Komendant SOP, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych, określa dla każdej z osób, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. a-d, poziom zagrożenia, biorąc pod uwagę posiadane informacje dotyczące przewidywanych i bezpośrednich zagrożeń względem każdej z tych osób oraz zajmowane przez nie stanowisko. Poziom jest określany jako niski, umiarkowany, wysoki albo bardzo wysoki.
5. 
Komendant SOP, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych, podejmuje decyzję o zakresie ochrony osób, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. a-d, i informuje o tym ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
6. 
Ochronę Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz obiektów jemu służących realizuje wyodrębniona w tym celu komórka organizacyjna SOP.
7. 
(uchylony).
8. 
Prezes Rady Ministrów w przypadkach uzasadnionych względami bezpieczeństwa, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych, może podjąć decyzję o objęciu ochroną placówek zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. f, jeżeli zapewnienie ochrony placówek zagranicznych w inny sposób okaże się lub może okazać się niewystarczające. Decyzja jest podejmowana na wniosek ministra właściwego do spraw zagranicznych, po uzyskaniu opinii ministra właściwego do spraw wewnętrznych, z uwzględnieniem sił i środków pozostających w dyspozycji SOP, oceny zagrożenia tych obiektów oraz możliwego zakresu i sposobu zapewnienia ochrony.
9. 
Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:
1)
zakres wykonywania przez funkcjonariuszy zadań, o których mowa w ust. 8,
2)
tryb kierowania funkcjonariuszy do wykonywania zadań, o których mowa w ust. 8, oraz odwoływania ich z tych zadań

- mając na względzie zapewnienie prawidłowej ochrony placówek zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej.

1. 
Osoby objęte ochroną SOP, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. a-d, mogą, informując o tym SOP, czasowo zrezygnować z ochrony, z wyłączeniem działań mających na celu pozyskanie informacji dotyczących bezpośrednich zagrożeń względem osób objętych ochroną.
2. 
Komendant SOP przekazuje ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych informację o czasowej rezygnacji z ochrony, o której mowa w ust. 1.
3. 
Podczas pobytu na obszarze lub w obiekcie, w stosunku do których wprowadzono trzeci lub czwarty stopień alarmowy w trybie art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 92), osoby, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. a, nie mogą czasowo zrezygnować z ochrony.
4. 
Podczas pobytu na obszarze, na którym wprowadzono stan wyjątkowy w trybie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1928), osoby, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. a, nie mogą czasowo zrezygnować z ochrony.
5. 
W przypadku określenia przez Komendanta SOP poziomu zagrożenia dotyczącego osoby czasowo rezygnującej z ochrony jako wysokiego lub bardzo wysokiego Komendant SOP informuje o poziomie zagrożenia tę osobę oraz ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
6. 
W przypadku braku możliwości ochrony w zakresie określonym w decyzji Komendanta SOP, o której mowa w art. 4 ust. 5, wynikającego ze zdarzeń losowych lub innych nieprzewidzianych okoliczności Komendant SOP informuje o tym ministra właściwego do spraw wewnętrznych i podejmuje działania zmierzające do niezwłocznego przywrócenia realizacji ochrony w zakresie określonym w decyzji Komendanta SOP.
7. 
Komendant SOP, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych, określi, w drodze zarządzenia, sposób i tryb przekazywania informacji o:
1)
czasowej rezygnacji z ochrony przez osobę objętą ochroną SOP, o której mowa w ust. 1,
2)
poziomie zagrożenia, o którym mowa w ust. 5,
3)
braku możliwości ochrony, o którym mowa w ust. 6

- uwzględniając potrzebę zapewnienia sprawnego przepływu informacji.

1. 
Organy administracji rządowej, samorządu terytorialnego oraz państwowe i inne jednostki organizacyjne zapewniają SOP niezbędne warunki do wykonywania zadań określonych w niniejszej ustawie.
2. 
Osoby, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. a, b i d, przyjmujące delegacje określone w art. 3 pkt 1 lit. c oraz podmioty zarządzające lub administrujące obiektami wymienionymi w art. 3 pkt 1 lit. e i f niezwłocznie:
1)
przekazują SOP wszelkie informacje, w tym dane osobowe, mogące mieć wpływ na bezpieczeństwo ochranianych osób lub obiektów;
2)
stosują się do zaleceń związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa ochranianym osobom i obiektom, wydawanych przez SOP.
3. 
Podmioty, o których mowa w ust. 2, udostępniają środki techniczne rejestrujące obraz, jeżeli takie istnieją, zapewniają dostęp do infrastruktury teleinformatycznej i technicznej obiektu, jeżeli taka istnieje, a także umożliwiają wykorzystanie środków technicznych, w tym rejestrujących obraz, będących własnością SOP.
4. 
W odniesieniu do obiektów, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. e, środki techniki ochronnej są zapewniane przez SOP.
1. 
Obowiązku doręczenia korespondencji przy wykorzystaniu publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego albo publicznej usługi hybrydowej, o których mowa w ustawie z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 285, 1860 i 2699), nie stosuje się:
1)
w sprawach osobowych funkcjonariuszy i pracowników Służby Ochrony Państwa;
2)
w sprawach osobowych byłych funkcjonariuszy i pracowników Służby Ochrony Państwa;
3)
jeżeli doręczenie korespondencji przy wykorzystaniu publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego albo publicznej usługi hybrydowej mogłoby istotnie utrudniać lub uniemożliwić realizację zadań Służby Ochrony Państwa.
2. 
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do byłych funkcjonariuszy i pracowników Biura Ochrony Rządu.

Dzień 12 czerwca ustanawia się świętem SOP.

1. 
Minister właściwy do spraw wewnętrznych, na wniosek Komendanta SOP, nadaje sztandar SOP.
2. 
Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, wymagania dotyczące sztandaru oraz jego wzór, wzór aktu nadania sztandaru oraz wzór aktu wręczenia sztandaru, tryb i warunki nadania sztandaru oraz sposób jego wręczania, a także sposób przechowywania sztandaru, uwzględniając tradycje służb publicznych zajmujących się ochroną.