Dział 4 - ORGANY SPÓŁDZIELNI. - Spółdzielnie i ich związki.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1961.12.61
Akt utracił moc Wersja od: 1 stycznia 1975 r.
DZIAŁ IV.
ORGANY SPÓŁDZIELNI.
ORGANY SPÓŁDZIELNI.
§ 1.
Organami spółdzielni są: 1)
walne zgromadzenie, 2)
rada, 3)
zarząd, 4)
inne organy przewidziane w statucie spółdzielni.§ 2.
Sposób głosowania w wyborach do organów spółdzielni określa jej statut.
Walne zgromadzenie.
Walne zgromadzenie.
§ 1.
Walne zgromadzenie członków jest najwyższym organem spółdzielni.§ 2.
Członek może brać udział w walnym zgromadzeniu tylko osobiście. Osoby prawne będące członkami spółdzielni biorą udział w walnym zgromadzeniu przez ustanowionych w tym celu pełnomocników. Pełnomocnik nie może zastępować więcej niż jednego członka.§ 3.
Każdy członek ma jeden głos bez względu na ilość posiadanych udziałów. Ograniczenie to nie dotyczy spółdzielni, której członkami mogą być w myśl statutu wyłącznie osoby prawne.§ 4.
W walnych zgromadzeniach mają prawo uczestniczyć z głosem doradczym przedstawiciele właściwych związków i Naczelnej Rady.§ 1.
Statut może postanawiać, że jeżeli ilość członków przekroczy liczbę w nim określoną, walne zgromadzenie członków zostaje zastąpione przez zebranie przedstawicieli. W takim przypadku statut powinien ustalać zasady wyboru i liczbę przedstawicieli oraz czas trwania przedstawicielstwa.§ 2.
Do zebrania przedstawicieli stosuje się odpowiednio przepisy niniejszej ustawy i statutu o walnych zgromadzeniach.§ 3.
O czasie, miejscu i porządku obrad zebrania przedstawicieli należy zawiadomić wszystkich członków spółdzielni w sposób wskazany w statucie.§ 1.
Do wyłącznej właściwości walnego zgromadzenia należy: 1)
wybór i odwoływanie członków rady, 2)
uchwalanie kierunków rozwoju działalności gospodarczej i społeczno-wychowawczej, 3)
rozpatrywanie sprawozdań rady, zatwierdzanie sprawozdań rocznych oraz podejmowanie uchwał co do wniosków rady, zarządu lub członków w tych sprawach, 4)
podejmowanie uchwał w związku z oceną polustracyjną działalności spółdzielni, 5)
podejmowanie uchwał w przedmiocie podziału nadwyżki bilansowej lub sposobu pokrycia strat, 6)
podejmowanie uchwał w sprawie zbycia lub nabycia przedsiębiorstwa, zbycia nieruchomości, połączenia spółdzielni i jej likwidacji, 7)
rozpatrywanie odwołań od decyzji rady, 8)
uchwalanie zmian statutu.§ 2.
Statut może zastrzec do wyłącznej właściwości walnego zgromadzenia podejmowanie uchwał również w innych sprawach.§ 1.
Zwoływanie walnych zgromadzeń należy do właściwości zarządu spółdzielni.§ 2.
Walne zgromadzenie należy zwołać przynajmniej raz do roku w terminie w statucie oznaczonym, najpóźniej jednak w sześć miesięcy po upływie każdego roku obrachunkowego.§ 3.
Oprócz tego zarząd powinien zwołać walne zgromadzenie na żądanie: 1)
rady, 2)
właściwego centralnego związku, 3)
przynajmniej jednej dziesiątej, nie mniej jednak niż trzech członków, jeżeli uprawnienia tego nie zastrzeżono w statucie dla większej części członków. Wniosek wyrażający takie żądanie powinien być złożony na piśmie z podaniem celu zgromadzenia.§ 4.
W przypadkach wskazanych w § 3 walne zgromadzenie zwołać należy w taki sposób, aby się mogło odbyć najpóźniej w sześć tygodni od dnia żądania. Jeżeli to nie nastąpiło, walne zgromadzenie może zwołać rada lub właściwy centralny związek.§ 1.
O czasie, miejscu i porządku obrad walnego zgromadzenia należy zawiadomić członków i właściwy centralny związek w sposób i w terminach określonych w statucie spółdzielni.§ 2.
Uprawnieni do żądania zwołania walnego zgromadzenia w myśl art. 35 § 3 mogą również żądać zamieszczenia oznaczonych spraw na porządku obrad zgromadzenia, pod warunkiem wystąpienia z tym żądaniem w terminie przez statut określonym.§ 1.
Sposób obradowania na walnym zgromadzeniu i warunki podejmowania uchwał określa statut. § 2.
Uchwały zapadać mogą jedynie w sprawach objętych porządkiem obrad, podanym do wiadomości członków w terminach i w sposób określony w statucie.§ 3.
Z obrad walnego zgromadzenia sporządza się protokół, który powinien być podpisany przez przewodniczącego walnego zgromadzenia oraz przez inne osoby wskazane w statucie.§ 4.
Protokoły mogą przeglądać członkowie spółdzielni. Odpis protokołu oraz odpisy sprawozdania rocznego i rachunku wyników, jeżeli były przedmiotem uchwał walnego zgromadzenia, zarząd spółdzielni przesyła w ciągu miesiąca od dnia walnego zgromadzenia właściwemu centralnemu związkowi.§ 5.
Protokoły przechowuje zarząd spółdzielni przez 10 lat.§ 1.
Uchwały walnego zgromadzenia obowiązują wszystkich członków.§ 2.
Członek, którego prawa zostały naruszone przez uchwałę, może ją zaskarżyć do sądu. Podstawą powództwa może być naruszenie przez uchwałę przepisów prawa, statutu oraz uchwał właściwych związków lub Naczelnej Rady.§ 3.
Powództwo o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia powinno być wniesione w ciągu 6 tygodni od daty walnego zgromadzenia; jeżeli zaś powództwo wnosi członek nieobecny na walnym zgromadzeniu na skutek jego wadliwego zwołania - w ciągu 6 tygodni od daty powzięcia wiadomości przez tegoż członka o uchwale, nie później jednak niż w ciągu jednego roku od daty walnego zgromadzenia.§ 4.
Terminy określone w § 3 nie dotyczą roszczeń majątkowych członków z tytułu ich udziału lub wkładu.§ 5.
Przepisy paragrafów poprzedzających mają zastosowanie również do wykluczonego lub wykreślonego członka w przypadku zaskarżenia przez niego uchwały o wykluczeniu go lub wykreśleniu.§ 6.
Wyrok uchylający uchwałą walnego zgromadzenia ma moc prawną względem wszystkich członków spółdzielni.§ 1.
Zarząd właściwego centralnego związku może na wniosek członka spółdzielni, jej statutowych organów lub z własnej inicjatywy uchylić uchwałę walnego zgromadzenia w ciągu czterech tygodni od dnia powzięcia o niej wiadomości, nie później jednak niż w ciągu roku od jej podjęcia. Podstawą uchylenia uchwały może być naruszenie przez nią przepisów prawa, statutu oraz uchwał właściwych związków i Naczelnej Rady, dotyczących zasad gospodarki planowej, dyscypliny finansowej i inwestycyjnej.§ 2.
Zarząd właściwego związku może na wniosek członka spółdzielni, jej statutowych organów lub z własnej inicjatywy z przyczyn podanych w § 1 zawiesić uchwałę walnego zgromadzenia w ciągu czterech tygodni od dnia powzięcia o niej wiadomości. W takim przypadku zarząd związku obowiązany jest w ciągu siedmiu dni od dnia podjęcia decyzji o zawieszeniu uchwały walnego zgromadzenia zgłosić wniosek do zarządu centralnego związku o uchylenie tej uchwały.§ 3.
W przypadku przewidzianym w § 2 zarząd centralnego związku jest obowiązany w ciągu czterech tygodni od otrzymania wniosku podjąć uchwałę o utrzymaniu w mocy lub uchyleniu uchwały walnego zgromadzenia.§ 4.
Od uchwały zarządu centralnego związku służy odwołanie w ciągu czterech tygodni od daty otrzymania zawiadomienia o tej uchwale wraz z uzasadnieniem do rady centralnego związku.
Rada.
Rada.
§ 1.
Rada nadzoruje i kontroluje działalność zarządu spółdzielni oraz czuwa nad właściwym wykonywaniem przez spółdzielnię jej zadań statutowych.§ 2.
Rada składa się co najmniej z trzech członków spółdzielni.§ 3.
Jeżeli członkiem spółdzielni jest osoba prawna, pełnomocnik tej osoby może być powołany do rady.§ 4.
Odwołanie członka rady przed upływem okresu, na który został wybrany, walne zgromadzenie może uchwalić tylko większością 3/4 oddanych głosów.§ 5.
Do czasu odwołania członka rady spółdzielnia nie może wypowiedzieć mu stosunku pracy, ani zmienić warunków pracy na gorsze, chyba że członek rady wyrazi na to zgodę.§ 1.
Do zakresu działania rady należy: 1)
nadzór i kontrola działalności spółdzielni, 2)
uchwalanie planów gospodarczo-finansowych, 3)
badanie okresowych zamknięć rachunkowych, 4)
podejmowanie uchwał w sprawie nabywania lub obciążania nieruchomości oraz zbycia lub nabycia innych środków trwałych w zakresie przekraczającym czynności zwykłego zarządzania; statut może bliżej określić rodzaj i wartość przedmiotów, których zbycie lub nabycie przekracza czynności zwykłego zarządzania, 5)
rozpatrywanie skarg i zażaleń na działalność zarządu, 6)
składanie walnemu zgromadzeniu sprawozdań zawierających w szczególności wyniki kontroli i ocenę rocznych zamknięć rachunkowych, 7)
podejmowanie uchwał co do wszelkich czynności prawnych dokonywanych między spółdzielnią a członkami zarządu oraz reprezentowanie spółdzielni przy tych czynnościach; do reprezentowania spółdzielni wystarczy dwóch członków rady przez nią upoważnionych.§ 2.
Statut może zastrzec do zakresu działania rady jeszcze inne uprawnienia, jak również przekazać do wyłącznej właściwości walnego zgromadzenia podejmowanie uchwał we wszystkich lub niektórych sprawach wymienionych w § 1 pkt 2 i 4.§ 3.
W celu wykonania swoich zadań rada może żądać od zarządu, członków i pracowników spółdzielni wszelkich sprawozdań i wyjaśnień, przeglądać książki i dokumenty oraz sprawdzać bezpośrednio stan majątku.Statut może postanowić powołanie zamiast rady innego organu spółdzielni, posiadającego niektóre tylko uprawnienia rady. W takim przypadku pozostałe uprawnienia rady przewidziane w niniejszej ustawie mogą być wykonywane tylko przez walne zgromadzenie.
§ 1.
Zarząd właściwego centralnego związku może uchylić uchwałę rady, jeżeli jest ona niezgodna z przepisami prawa, statutem, uchwałami związku lub Naczelnej Rady.§ 2.
Od uchwały zarządu centralnego związku służy odwołanie do rady centralnego związku w ciągu czterech tygodni od daty otrzymania tej uchwały wraz z uzasadnieniem.
Zarząd.
Zarząd.
§ 1.
Zarząd kieruje działalnością spółdzielni oraz reprezentuje ją na zewnątrz.§ 2.
Podejmowanie wszelkich decyzji nie zastrzeżonych w ustawie lub statucie innym organom należy do zarządu.§ 1.
Zarząd składa się co najmniej z trzech członków. Członkami zarządu mogą być tylko członkowie spółdzielni. Członkiem zarządu spółdzielni zrzeszającej osoby prawne może być również pełnomocnik osoby prawnej.§ 2.
Statut określi organ spółdzielni uprawniony do wyboru członków zarządu oraz sposób ich wyboru.§ 3.
Organ, który dokonuje wyboru członków zarządu, może ich w każdej chwili odwołać.§ 4.
Członkowie zarządu mogą być również odwołani przez zarząd właściwego centralnego związku, jeżeli ich działalność jest sprzeczna z przepisami prawa, statutem, uchwałami właściwych związków lub Naczelnej Rady. W takim przypadku centralny związek - jeżeli zajdzie tego potrzeba - powierzy pełnienie funkcji członka zarządu innej osobie przez okres nie dłuższy niż jeden rok. O uchwale o odwołaniu należy natychmiast zawiadomić na piśmie członka zarządu, którego uchwała dotyczy, i radę spółdzielni. Członkowi temu i radzie spółdzielni przysługuje odwołanie do rady centralnego związku w ciągu czterech tygodni od daty otrzymania zawiadomienia wraz z uzasadnieniem.§ 5.
Z chwilą odwołania (§ 3 i 4) członek zarządu traci prawo do specjalnego wynagrodzenia pobieranego z tytułu pełnienia tej funkcji. Natomiast odwołanie nie narusza praw członka zarządu wynikających ze stosunku pracy. Jeżeli jednak stosunek ten powstał w następstwie wyboru na członka zarządu, można mu z chwilą odwołania przydzielić inną pracę z zachowaniem dotychczasowego wynagrodzenia przez okres równy przynajmniej okresowi wypowiedzenia stosunku pracy.§ 1.
Członkowie zarządu wybierani przez walne zgromadzenie mogą być zawieszeni w czynnościach przez radę, jeżeli zachodzą okoliczności przewidziane w art. 45 § 4. § 2.
Rada zawieszając członka zarządu podejmie uchwały niezbędne dla prawidłowego prowadzenia działalności spółdzielni oraz zwoła niezwłocznie walne zgromadzenie, które może odwołać członka zarządu lub uchylić zawieszenie.§ 3.
Członka zawieszonego należy natychmiast powiadomić na piśmie o zawieszeniu z podaniem przyczyn zawieszenia.§ 4.
W okresie zawieszenia członkowi zarządu nie przysługuje specjalne wynagrodzenie pobierane z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu. W razie uchylenia przez walne zgromadzenie zawieszenia wynagrodzenie to podlega wypłacie. Zawieszenie nie narusza praw członka zarządu, wynikających ze stosunku pracy. Jeżeli jednak stosunek ten powstał w następstwie wyboru na członka zarządu, rada spółdzielni może w okresie zawieszenia nie dopuścić członka zarządu do pracy dotychczas pełnionej, co nie ma wpływu na prawo członka do wynagrodzenia.§ 1.
Oświadczenia woli w zakresie praw i obowiązków majątkowych spółdzielni składają przynajmniej dwaj członkowie zarządu lub jeden członek zarządu i osoba przez zarząd do tego upoważniona (pełnomocnik).§ 2.
W imieniu spółdzielni zarząd składa oświadczenia na piśmie w ten sposób, że pod nazwą spółdzielni podpisujący umieszczają swoje podpisy.§ 3.
Oświadczenia skierowane do spółdzielni, a złożone w jej lokalu albo na piśmie jednemu członkowi zarządu, mają skutek prawny względem spółdzielni.§ 1.
Zarząd spółdzielni może ustanowić pełnomocnika lub pełnomocników do prowadzenia przedsiębiorstwa lub zakładu spółdzielni bądź do dokonywania czynności określonego rodzaju lub czynności szczególnych.§ 2.
Statut spółdzielni może uzależnić udzielenie pełnomocnictwa przez zarząd od uprzedniej zgody rady.
Przepisy wspólne dla rady i zarządu.
Przepisy wspólne dla rady i zarządu.
§ 1.
Nie można być jednocześnie członkiem zarządu i rady tej samej spółdzielni. W razie konieczności rada może wyznaczyć jednego lub kilku ze swoich członków do czasowego pełnienia funkcji członka (członków) zarządu.§ 2.
Członkowie zarządu i rady nie mogą brać udziału w głosowaniu w sprawach wyłącznie ich dotyczących.W skład rady nie mogą wchodzić osoby pozostające z członkami zarządu w związku małżeńskim albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej oraz do drugiego stopnia w linii bocznej.
Członek zarządu i rady winny czynu lub zaniedbania, przez które spółdzielnia poniosła szkodę, odpowiada za nią osobiście.
Inne organy spółdzielni.
Inne organy spółdzielni.
Statut może przewidywać powołanie innych, poza wymienionymi w niniejszej ustawie, organów spółdzielni, a w szczególności komitetów członkowskich jako organów bezpośredniej kontroli członkowskiej oraz sądów koleżeńskich, powołanych do rozpatrywania spraw porządkowych, dotyczących naruszenia przez członków postanowień statutu, uchwał organów spółdzielni i obowiązujących regulaminów. W takim przypadku statut określi sposób powoływania i zakres uprawnień tych organów.