Dział 2 - Prawa i obowiązki małżonków. - Kodeks rodzinny.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1950.34.308

Akt utracił moc
Wersja od: 13 czerwca 1953 r.

Dział  II.

Prawa i obowiązki małżonków.

Mąż i żona mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie. Są obowiązani do wspólnego pożycia, wierności, wzajemnej pomocy i współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli.

Małżonkowie rozstrzygają wspólnie o istotnych sprawach rodziny; w braku porozumienia każdy z nich może zwrócić się o rozstrzygnięcie do sądu.

Żona przybiera nazwisko męża. Może jednak zachować nazwisko, które nosiła przed zawarciem małżeństwa, dodając do niego nazwisko męża, jeżeli w akcie małżeństwa złoży w tej mierze stosowne oświadczenie.

Z małżeństwa wynika powinowactwo między jednym z małżonków a krewnymi drugiego z małżonków; trwa ono mimo ustania małżeństwa.

Oboje małżonkowie są obowiązani, każdy według swych sił oraz odpowiednio do swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także w całości lub w części na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i pracy we wspólnym gospodarstwie.

W razie przemijającej przeszkody, która dotyczy jednego z małżonków, istnieje domniemanie, że drugi z małżonków jest umocowany do działania za niego w zwykłych sprawach i pobierania przypadających mu należności bieżących.

§  1.
Za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z małżonków w zwykłych sprawach rodziny odpowiedzialni są oboje małżonkowie solidarnie.
§  2.
Z ważnych powodów uprawnienie do zaciągania zobowiązań z powyższym skutkiem może być, na żądanie drugiego małżonka, odjęte przez sąd. Ograniczenie to może być uchylone w razie zmiany stosunków.
§  3.
Względem osób trzecich wyłączenie odpowiedzialności solidarnej jest skuteczne, jeżeli było im wiadome.
§  1.
Przedmioty majątkowe, nabyte przez któregokolwiek z małżonków w czasie trwania małżeństwa i stanowiące jego dorobek, są wspólnym majątkiem obojga małżonków (wspólność ustawowa).
§  2.
Nie są objęte wspólnością ustawową przedmioty nabyte przez spadek, zapis lub darowiznę, przedmioty osobistego użytku oraz przedmioty potrzebne do wykonywania zawodu.

Każdy z małżonków może wykonywać samodzielnie zwykły zarząd majątkiem, objętym wspólnością ustawową; do dokonywania czynności, przekraczających zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda drugiego małżonka.

§  1.
Z majątku, objętego wspólnością ustawową, może żądać zaspokojenia także wierzyciel, którego dłużnikiem jest tylko jeden z małżonków.
§  2.
Jeżeli jednak wierzytelność powstała przed zawarciem małżeństwa przez dłużnika albo dotyczy jego majątku, nie objętego wspólnością ustawową, wierzyciel może żądać zaspokojenia tylko z osobistego majątku dłużnika oraz z jego uposażenia i innych dochodów, osiąganych przez niego osobiście.
§  1.
Z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać zniesienia wspólności ustawowej przez sąd.
§  2.
W razie ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków wspólność ustawowa ustaje z samego prawa.
§  1.
Od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności.
§  2.
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku, który był objęty wspólnością ustawową.

Przy podziale majątku, który był objęty wspólnością ustawową, każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady, poczynione z tego majątku na jego majątek wspólnością nie objęty. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, jakie poczynił na majątek wspólny ze swego majątku, nie objętego wspólnością.

§  1.
Małżonek, uznany za winnego rozwodu, może być na żądanie drugiego małżonka pozbawiony w całości lub w części udziału w majątku wspólnym, jeżeli do jego powstania nie przyczynił się wcale albo przyczynił się tylko nieznacznie. W razie winy obojga małżonków sąd może na żądanie któregokolwiek z nich ustalić ich udziały we wspólnym majątku w zależności od stopnia, w jakim każdy z nich przyczynił się do jego powstania.
§  2.
Przy ocenie, w jakim stopniu jeden z małżonków przyczynił się do powstania wspólnego majątku, uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie.
§  3.
Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w razie unieważnienia małżeństwa, jeżeli jeden lub oboje małżonkowie zawarli je w złej wierze.
§  1.
Małżonkowie mogą przez umowę przyjąć wspólność majątkową w zakresie szerszym lub węższym, niż wspólność ustawowa. Mogą również uregulować zarząd majątku wspólnego inaczej, niż to jest przewidziane przy wspólności ustawowej.
§  2.
Majątkowa umowa małżeńska powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
§  3.
Względem osób trzecich małżonkowie mogą powoływać się na majątkową umowę małżeńską tylko wtedy, gdy jej treść była tym osobom wiadoma.