Rozdział 5 - Obrońcy. - Kodeks wojskowego postępowania karnego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1936.76.537

Akt utracił moc
Wersja od: 31 lipca 1939 r.

Rozdział  V.

Obrońcy.

§  1.
Oskarżony ma prawo korzystać z pomocy jednego obrońcy wojskowego.
§  2.
Kilku oskarżonych w sprawie może korzystać z pomocy jednego obrońcy wojskowego, gdy obrona jednego z nich nie jest w sprzeczności z obroną drugiego.

Jeżeli oskarżony jest niepełnoletni lub ubezwłasnowolniony, prawo wybrania dlań obrońcy wojskowego służy również jego ojcu, matce, opiekunowi i osobie, pod której stałą pieczą pozostaje.

Obrońcami wojskowymi mogą być nie pozostający w czynnej służbie wojskowej:

a)
oficerowie audytorowie oraz generałowie, przeniesieni z korpusu oficerów audytorów do korpusu generałów;
b)
adwokaci wpisani w Polsce na listę adwokatów;
c)
profesorowie lub docenci prawa polskiej szkoły akademickiej państwowej lub przez Państwo uznanej; -

jeżeli zostaną na swą prośbę wpisani na listę obrońców wojskowych.

O wpisaniu na listę obrońców wojskowych rozstrzyga na podstawie swobodnej oceny Minister Spraw Wojskowych, uwzględniając zachodzącą potrzebę odpowiedniej ilości obrońców wojskowych w danej miejscowości oraz osobiste kwalifikacje proszącego. Odmowa wpisu nie wymaga uzasadnienia.

§  1.
Minister Spraw Wojskowych zarządza wykreślenie obrońcy z listy obrońców wojskowych:
a)
na prośbę obrońcy wojskowego;
b)
w razie utracenia przez obrońcę wojskowego warunków, wymienionych w art. 58.
§  2.
Minister Spraw Wojskowych może zarządzić wykreślenie obrońcy z listy obrońców wojskowych:
a)
w przypadku czasowego zawieszenia obrońcy wojskowego w wykonywaniu adwokatury;
b)
w przypadku ukarania obrońcy wojskowego przynajmniej dwukrotnie karą porządkową za wykroczenie porządkowe w sądzie wojskowym;
c)
ze względu na podniesione przeciw obrońcy wojskowemu poważne, dyskwalifikujące go zarzuty.
§  1.
Przed wszystkimi sądami wojskowymi w pierwszej instancji, nawet w toku śledztwa oraz w toku dochodzenia prowadzonego bezpośrednio przez prokuratora wojskowego, oskarżony musi mieć obrońcę:
a)
jeżeli nie ukończył lat 17;
b)
jeżeli jest głuchy lub niemy;
c)
jeżeli zachodzi uzasadniona wątpliwość co do jego poczytalności.
§  2.
Oskarżony o zbrodnię musi mieć obrońcę na rozprawie głównej.
§  1.
Sędzia wojskowy, stojący na czele sądu, wyznacza oskarżonemu obrońcę z urzędu:
a)
w przypadkach, wskazanych w art. 61, jeżeli oskarżony nie ma obrońcy wojskowego z wyboru;
b)
na prośbę oskarżonego, który z powodu ubóstwa nie może ponieść kosztów obrony, jeżeli udział obrońcy jest w danej sprawie wskazany;
c)
na prośbę oskarżonego, gdy na miejscu nie ma obrońcy wojskowego gotowego podjąć się obrony, jeżeli udział obrońcy jest w danej sprawie wskazany.
§  2.
Wyznaczenie obrońcy z urzędu do rozprawy rewizyjnej zależy od uznania sędziego wojskowego, stojącego na czele sądu odwoławczego.
§  1.
Do obrony z urzędu wyznacza się zasadniczo obrońcę wojskowego, zamieszkałego w miejscowości, w której odbywa się rozprawa albo toczy się dochodzenie lub śledztwo.
§  2.
Obrońca wojskowy, wyznaczony do obrony z urzędu, nie może bez ważnych powodów odmówić przyjęcia obrony w miejscu swego zamieszkania. O ważności powodów odmowy decyduje ostatecznie sędzia wojskowy, stojący na czele sądu.
§  1.
Gdyby powierzenie obrony z urzędu obrońcy wojskowemu natrafiało na szczególne trudności, wyznacza się do obrony z urzędu sędziego wojskowego, asystenta lub oficera, odbywającego wojskową aplikację sądową.
§  2.
Jeżeli wyznaczenie sędziego wojskowego, asystenta lub oficera, odbywającego wojskową aplikację sądową, do obrony z urzędu jest utrudnione, sędzia wojskowy, stojący na czele sądu, zwraca się do zwierzchnika sądowo-karnego o wyznaczenie do obrony z urzędu innego oficera, pozostającego w czynnej służbie wojskowej.

Przy wyznaczaniu obrońcy z urzędu należy stosować odpowiednio przepis art. 56.

§  1.
Nie może pełnić czynności obrońcy wojskowego z wyboru:
a)
kto był lub ma być słuchany w danej sprawie jako świadek lub biegły;
b)
małżonek zwierzchnika sądowo-karnego, oskarżyciela, sędziego wojskowego, asesora lub pokrzywdzonego;
c)
kto ze zwierzchnikiem sądowo-karnym, oskarżycielem, sędzią wojskowym, asesorem lub pokrzywdzonym jest spokrewniony lub spowinowacony w linii prostej bez ograniczenia albo w linii bocznej aż do stopnia między dziećmi rodzeństwa;
d)
kto pozostaje względem jednej z osób wymienionych pod b) w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli;
e)
adwokat, który został czasowo zawieszony w wykonywaniu adwokatury.
§  2.
Powody wyłączenia od czynności obrońcy trwają nawet po ustaniu lub unieważnieniu uzasadniającego je małżeństwa, przysposobienia, opieki lub kurateli.

Nie mogą być wyznaczeni do obrony z urzędu:

a)
osoba, co do której zachodzą przeszkody wymienione w art. 66;
b)
oficer, pełniący czynną służbę wojskową i posiadający stopień wojskowy wyższy, niż przewodniczący rozprawy, lub będący przełożonym któregokolwiek z członków składu sądzącego;
c)
oficer, będący podwładnym oskarżonego;
d)
w sprawie o przestępstwo przeciw karności - podwładny oficera, przeciw któremu to przestępstwo spełniono.

Obrońca, wyznaczony do obrony z urzędu w sądzie I instancji, nie jest obowiązany, z wyjątkiem przypadku ponownego wyznaczenia, do udziału w rozprawie rewizyjnej; jest jednak obowiązany współdziałać przy zakładaniu rewizji lub wnoszeniu odpowiedzi rewizyjnej.

Do czasu doręczenia oskarżonemu odpisu aktu oskarżenia obrońca może porozumiewać się z oskarżonym aresztowanym tylko za zgodą i w obecności sędziego wojskowego lub oskarżyciela publicznego; po doręczeniu odpisu aktu oskarżenia wolno mu porozumiewać się z nim sam na sam.

§  1.
Pełnomocnictwo, udzielone obrońcy wojskowemu, upoważnia do prowadzenia sprawy we wszystkich instancjach, jeżeli nie zawiera pod tym względem wyraźnego ograniczenia.
§  2.
Może być ono udzielone na piśmie lub ustnie wobec sądu.