Zasady organizacji zastępstwa sądowego w urzędach, instytucjach i przedsiębiorstwach.

Monitor Polski

M.P.1954.101.1276

Akt utracił moc

Wersja od: 28 października 1954 r.

PISMO OKÓLNE NR 255

PREZESA RADY MINISTRÓW

z dnia 20 października 1954 r.

w sprawie zasad organizacji zastępstwa sądowego w urzędach, instytucjach i przedsiębiorstwach państwowych.

Zgodnie z przepisem art. 5 dekretu z dnia 2 czerwca 1954 r. o zastępstwie sądowym władz, urzędów, instytucji i przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 25, poz. 93) organy zastępstwa prawnego przekazały zainteresowanym jednostkom wszystkie sprawy cywilne prowadzone dotychczas przez organy zastępstwa prawnego; w sprawach wszczętych po dniu 30 czerwca 1954 r. działają zamiast organu zastępstwa prawnego kierownicy zainteresowanych jednostek lub pełnomocnicy ustanowieni przez tych kierowników albo przez organy nadrzędne.

Przy organizowaniu w związku z powyższym przez ministerstwa (urzędy centralne) obsługi prawnej w celu zabezpieczenia właściwego załatwiania spraw zastępstwa sądowego zarówno przez same ministerstwa, jak i przez podległe im jednostki, należy oprzeć się na następujących zasadach:

1) Prowadzenie spraw sądowych należy zgodnie z powołanym na wstępie dekretem do urzędu, instytucji lub przedsiębiorstwa państwowego, którego sprawa bezpośrednio dotyczy. W poszczególnych jednakże przypadkach, o których mowa poniżej, zainteresowane jednostki powinny działać przez organy nadrzędne.

2) Organ nadrzędny powinien zastrzec działanie w szczególności ze względu na:

a) szczególne kwalifikacje potrzebne dla prowadzenia określonego rodzaju spraw lub konkretnej sprawy,

b) szczególne znaczenie określonego rodzaju spraw lub konkretnej sprawy,

a także w przypadku

c) znacznej odległości siedziby sądu od siedziby zainteresowanej jednostki,

d) niemożności właściwego prowadzenia przez zainteresowaną jednostkę sprawy nie objętej lit. a)-c) z braku odpowiednich pracowników.

3) W przypadkach, o których mowa w pkt 2, sprawę prowadzi jednostka bezpośrednio nadrzędna nad jednostką zainteresowaną lub organ naczelny.

4) W myśl powyższych założeń działanie w imieniu zainteresowanej jednostki podległej powinno objąć ministerstwo (urząd centralny):

a) we wszystkich sprawach przed Sądem Najwyższym,

b) w sprawach toczących się przed innymi sądami, jeżeli jest to uzasadnione wagą sprawy lub jeżeli sprawa toczy się w Warszawie albo w pobliskiej miejscowości, a siedziba jednostki zainteresowanej jest zbyt oddalona.

5) Jednostka bezpośrednio nadrzędna powinna objąć prowadzenie:

a) ważniejszych spraw przed sądami wojewódzkimi,

b) spraw toczących się w siedzibie jednostki bezpośrednio nadrzędnej lub w pobliżu tej siedziby, jeżeli siedziba jednostki zainteresowanej jest zbyt oddalona,

c) innych spraw nie objętych lit. a) i b), jeżeli zainteresowana jednostka nie posiada pracowników dostatecznie wykwalifikowanych do prowadzenia sprawy.

6) W uzasadnionym przypadku (np. z uwagi na dokładną znajomość skomplikowanego stanu faktycznego sprawy i przebiegu procesu) organ nadrzędny może postanowić, że sprawę wymienioną w pkt 4 lub 5 prowadzić będzie jednostka bezpośrednio zainteresowana.

7) Jeżeli siedziba sądu znajduje się w znacznej odległości od siedziby zainteresowanej jednostki, organ nadrzędny może postanowić, że z jego upoważnienia prowadzenie sprawy obejmie lub weźmie udział w czynności sądowej pracownik równorzędnej jednostki podległej temuż organowi nadrzędnemu, znajdującej się w siedzibie sądu lub w jej pobliżu.

8) Jeżeliby w siedzibie sądu nie było odpowiedniej (równorzędnej z jednostką zainteresowaną) jednostki podległej temuż organowi nadrzędnemu, delegowanie zaś pracownika jednostki zainteresowanej, jednostki bezpośrednio nadrzędnej lub ministerstwa (urzędu centralnego) byłoby zbyt utrudnione i niewspółmiernie kosztowne - dopuszczalne jest powierzenia prowadzenia sprawy lub wzięcia udziału w czynności sądowej miejscowemu lub znajdującemu się w najbliższej miejscowości zespołowi adwokackiemu.

9) Za sprawy ważniejsze, których prowadzenie przed sądami powinno być przejęte przez organ nadrzędny (pkt 4 lit. b) i pkt 5 lit. a), uznać należy sprawy o charakterze precedensowym. Do ważniejszych należy zaliczyć również sprawy o wyższej wartości przedmiotu sporu; kwotę roszczenia, uzasadniającą przejęcie sprawy przez ministerstwo lub jednostką bezpośrednio nadrzędną, powinno określić ministerstwo (urząd centralny) dla poszczególnych kategorii jednostek podległych odpowiednio do charakteru i częstotliwości spraw. Kierownik zainteresowanej jednostki może uznać niezależnie od powyższych kryteriów, że sprawa jest szczególnie ważna, i wystąpić do organów nadrzędnych o objęcie sprawy przez organ nadrzędny; nie zwalnia go to jednak od prowadzenia sprawy aż do uzyskania odpowiedniej decyzji.

10) Zastosowanie ogólnej zasady prowadzenia spraw sądowych przez zainteresowane jednostki bezwarunkowo nie może prowadzić do braku koordynacji w prowadzeniu spraw danego resortu i do rozbieżności przy wytaczaniu i prowadzeniu spraw. Powinno temu zapobiec należyte obsadzenie komórek prawnych w ministerstwach i jednostkach podległych, wprowadzenie i wykonywanie systematycznej kontroli prowadzenia spraw przez jednostki podległe, udzielanie jednostkom podległym wytycznych ogólnych, jak również i wyjaśnień w sprawach konkretnych, odpowiednie zorganizowanie sprawozdawczości.

Ministrowie (kierownicy urzędów centralnych) złożą Prezesowi Rady Ministrów w terminie do dnia 30 listopada 1954 r. sprawozdania o sposobie zorganizowania zastępstwa sądowego w podległym resorcie, z dołączeniem odpisów wydanych zarządzeń.