Tytuł 4 - SZCZEGÓLNE FORMY WSPÓŁPRACY - Konwencja sporządzona na podstawie artykułu K.3 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie wzajemnej pomocy i współpracy między administracjami celnymi. Bruksela.1997.12.18.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2008.6.31

Akt obowiązujący

Wersja od: 2 lutego 2006 r.

TYTUŁ  IV

SZCZEGÓLNE FORMY WSPÓŁPRACY

ARTYKUŁ  19

Zasady

1. Administracje celne podejmują współpracę transgraniczną zgodnie z postanowieniami niniejszego tytułu. Udzielają sobie wzajemnej pomocy osobowej i organizacyjnej. Zasadą jest, że każdy wniosek o pomoc powinien zostać przedstawiony w formie wniosku o udzielenie pomocy zgodnie z art. 9. W szczególnych przypadkach określonych w niniejszym tytule, funkcjonariusze organu wnioskującego mogą prowadzić działania na terytorium państwa, do którego kierowany jest wniosek, za zgodą jego władz.

Koordynacja i planowanie operacji transgranicznych należy do kompetencji centralnych jednostek koordynujących określonych w art. 5.

2. Na współpracę transgraniczną w rozumieniu ust. 1 można zezwolić w celu zapobiegania naruszeniom, ich wykrywania i ścigania w następujących przypadkach:

a) nielegalnego handlu narkotykami i substancjami psychotropowymi, bronią, amunicją, materiałami wybuchowymi, dobrami kultury, niebezpiecznymi i toksycznymi odpadami, materiałami rozszczepialnymi lub materiałami i wyposażeniem przeznaczonym do produkcji broni jądrowej, biologicznej lub chemicznej (towary objęte zakazem);

b) handlu substancjami wymienionymi w tabeli I i II Konwencji Narodów Zjednoczonych o zwalczaniu nielegalnego obrotu środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi, przeznaczonymi do nielegalnej produkcji narkotyków (prekursory);

c) nielegalnego transgranicznego obrotu towarami podlegającymi podatkom, prowadzonego z naruszeniem zobowiązań podatkowych lub w celu niezgodnego z prawem uzyskania środków pomocy publicznej związanych z przywozem lub wywozem towarów w przypadkach, gdy wielkość transakcji i wynikające z nich ryzyko odnośnie podatków i subwencji może spowodować poważne obciążenia finansowe dla budżetu Wspólnot Europejskich lub Państw Członkowskich;

d) każdego innego obrotu towarowego zakazanego przepisami prawa wspólnotowego lub krajowego.

3. Organ, do którego kierowany jest wniosek nie jest zobowiązany do prowadzenia współpracy w jednej ze szczególnych jej form wymienionych w niniejszym tytule, jeżeli rodzaj planowanego dochodzenia nie jest dopuszczalny albo nie jest przewidziany przez prawo krajowe Państwa Członkowskiego, do którego kierowany jest wniosek. W takim wypadku, organ wnioskujący może z tej samej przyczyny w odwrotnej sytuacji odmówić współpracy transgranicznej, gdy zwraca się o to organ Państwa Członkowskiego, do którego kierowany jest wniosek.

4. Jeżeli nakazuje tak prawo krajowe, właściwe organy zwracają się do swoich krajowych organów sądowych o wyrażenie zgody na planowane dochodzenia. W przypadku, gdy zgoda właściwych organów sądowych wydana jest z zastrzeżeniem niektórych warunków i wymogów, uczestniczące organy zapewniają przestrzeganie tych warunków i wymogów w trakcie dochodzeń.

5. W przypadku gdy na mocy niniejszego tytułu, funkcjonariusze Państwa Członkowskiego działają na terytorium innego Państwa Członkowskiego i wyrządzą tam swoją działalnością szkody, Państwo Członkowskie, na terytorium, którego szkody zostały spowodowane naprawia szkody, zgodnie ze swoim ustawodawstwem krajowym, w ten sam sposób jakby wyrządzone były przez jego własnych funkcjonariuszy. Kwoty wypłacone przez to Państwo Członkowskie ofiarom lub innym upoważnionym do tego osobom lub instytucjom, są mu w całości zwracane przez Państwo Członkowskie, którego funkcjonariusze wyrządzili szkody.

6. Bez uszczerbku dla egzekwowania swoich praw względem stron trzecich i bez uszczerbku dla obowiązku naprawienia szkody zgodnie z ust. 5 zdanie drugie, każde Państwo Członkowskie odstępuje, w przypadku przewidzianym w ust. 5 zdanie pierwsze od żądania od drugiego Państwa Członkowskiego zwrotu kwoty wypłaconych odszkodowań.

7. Informacje uzyskane przez funkcjonariuszy w trakcie współpracy transgranicznej przewidzianej w art. 20-24 mogą zostać użyte, zgodnie z prawem krajowym i zastrzeżeniem szczególnych warunków ustanowionych przez właściwe organy Państwa, w którym uzyskane zostały informacje, jako dowody przez właściwe organy Państw Członkowskich, które je otrzymały.

8. W trakcie operacji, o których mowa w art. 20-24, funkcjonariusze sprawujący misję na terytorium innego Państwa Członkowskiego traktowani są w ten sam sposób jak funkcjonariusze tego Państwa w odniesieniu do naruszeń popełnionych przeciwko nim lub przez nich.

ARTYKUŁ  20

Prawo pościgu

1. Funkcjonariusze administracji celnej Państwa Członkowskiego, którzy w swoim kraju ścigają osobę przyłapaną na gorącym uczynku na popełnianiu albo na udziale w popełnianiu jednego z naruszeń, o których mowa w art. 19 ust. 2, mogącego być powodem do ekstradycji, są upoważnieni bez wcześniejszego pozwolenia do kontynuowania pościgu na terytorium innego Państwa Członkowskiego w przypadku gdy ze względu na pilność sytuacji właściwe organy drugiego Państwa Członkowskiego nie mogły zostać wcześniej uprzedzone o wejściu na jego terytorium lub, gdy organy te nie mogły na czas udać się na miejsce, aby przejąć pościg.

Nie później niż w chwili przekraczania granicy funkcjonariusze prowadzący pościg nawiązują kontakt z właściwymi organami Państwa Członkowskiego, na którego terytorium pościg jest prowadzony. Zostaje on wstrzymany, jak tylko zażąda tego Państwo Członkowskie, na terytorium, którego jest prowadzony. Na wniosek prowadzących pościg funkcjonariuszy właściwe organy wspomnianego Państwa Członkowskiego wzywają ściganą osobę w celu określenia jej tożsamości lub jej aresztowania. Państwa Członkowskie informują depozytariusza o oficerach, do których powyższy przepis się stosuje; depozytariusz informuje pozostałe Państwa Członkowskie.

2. Pościg prowadzony jest zgodnie z następującą procedurą, określoną są w deklaracji przewidzianej w ust. 6:

a) prowadzący pościg funkcjonariusze nie mają prawa zatrzymania;

b) jednakże, jeżeli nie przedstawiono wniosku o zaniechanie pościgu i właściwe organy Państwa Członkowskiego, na terytorium którego prowadzony jest pościg nie mogą wystarczająco szybko interweniować, prowadzący pościg funkcjonariusze mogą zatrzymać ściganą osobę aż do chwili, kiedy funkcjonariusze wspomnianego Państwa Członkowskiego, którzy muszą zostać o tym niezwłocznie poinformowani, będą mogli ustalić jej tożsamość lub aresztować ją,

3. Pościg prowadzony jest zgodnie z postanowieniami ust. 1 i 2 w jednym z następujących trybów, określonych w deklaracji przewidzianej w ust. 6:

a) w strefie lub w okresie od przekroczenia granicy, które zostaną określone w deklaracji;

b) bez ograniczeń w przestrzeni lub czasie.

4. Pościg może być prowadzony tylko na następujących warunkach ogólnych:

a) prowadzący pościg funkcjonariusze stosują się do postanowień niniejszego artykułu oraz ustawodawstwa Państwa Członkowskiego, na którego terytorium działają; muszą oni stosować się do instrukcji właściwych organów tego Państwa Członkowskiego;

b) w przypadku gdy pościg ma miejsce na morzu, prowadzony jest on zgodnie z międzynarodowym prawem morza określonym w Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza w przypadku, gdy prowadzony jest na pełnym morzu albo w wyłącznej strefie ekonomicznej; jeżeli prowadzony jest on na terytorium drugiego Państwa Członkowskiego, odbywa się zgodnie z przepisami niniejszego artykułu;

c) wejście do pomieszczeń mieszkalnych i miejsc niedostępnych dla ogółu jest zabronione;

d) prowadzący pościg funkcjonariusze powinni być łatwo rozpoznawalni poprzez noszenie munduru lub opaski na ramieniu bądź przez oznakowania umieszczone na ich środku transportu; użycie stroju cywilnego w połączeniu z wykorzystaniem nieoznakowanych środków transportu pozbawionych powyższych oznaczeń jest zabronione; prowadzący pościg funkcjonariusze muszą być w stanie w każdej chwili potwierdzić, że działają w charakterze urzędowym;

e) prowadzący pościg funkcjonariusze mogą podczas pościgu nosić swoją broń służbową, za wyjątkiem (i) przypadku, gdy Państwo Członkowskie, do którego wniosek jest kierowany złożyło ogólną deklarację, że na jego terytorium nie można nigdy nosić broni lub (ii) w przypadku gdy Państwo Członkowskie, do którego wniosek jest kierowany podjęło wyraźnie odmienną decyzję w tej sprawie. Jeżeli funkcjonariusze drugiego Państwa Członkowskiego są upoważnieni do noszenia swojej broni służbowej, jej użycie jest zabronione, chyba, że w przypadkach uzasadnionej prawem samoobrony;

f) do celów doprowadzenia zatrzymanej osoby ściganej, jak zostało to przewidziane w ust. 2 lit. b), przed właściwe organy Państwa Członkowskiego, na terytorium którego prowadzony był pościg, osoba ta może zostać poddana jedynie przeszukaniu zabezpieczającemu; podczas jej przewozu mogą zostać użyte kajdanki; przedmioty będące w posiadaniu osoby ściganej mogą zostać skonfiskowane;

g) po każdej operacji, określonej w ust. 1-3, prowadzący pościg funkcjonariusze stawiają się przed właściwymi organami Państwa Członkowskiego, na terytorium którego działali i zdają sprawozdanie ze swojej misji; na żądanie tych organów, są oni zobowiązani pozostawać do dyspozycji aż do wystarczającego wyjaśnienia okoliczności ich działania; wymóg ten ma zastosowanie nawet w przypadku gdy pościg nie doprowadził do aresztowania ściganej osoby;

h) organy Państwa Członkowskiego, z którego terytorium pochodzą prowadzący pościg funkcjonariusze, uczestniczą na wniosek organów Państwa Członkowskiego, na terytorium którego prowadzono pościg, w prowadzeniu dochodzenia wynikającego z przeprowadzonej operacji, w której uczestniczyły, włącznie z postępowaniami sądowymi.

5. Osoba, która w związku z akcją przewidzianą w ust. 2, została aresztowana przez właściwe organy Państwa Członkowskiego, na terytorium, którego miał miejsce pościg, może zostać, niezależnie od jej obywatelstwa, zatrzymana w celu przesłuchania. Właściwe przepisy prawa krajowego stosuje się mutatis mutandis.

Jeżeli osoba ta nie posiada obywatelstwa Państwa Członkowskiego, na terytorium, którego została aresztowana, zostaje ona zwolniona w ciągu sześciu godzin, nie włączając godzin między północą a godzina dziewiątą, chyba, że właściwe organy wspomnianego Państwa Członkowskiego otrzymają wcześniej w jakiejkolwiek formie wniosek o tymczasowe aresztowanie do celów ekstradycji.

6. Podpisując niniejszą Konwencję każde Państwo Członkowskie składa deklarację, w której na podstawie ust. 2-4, określa procedury prowadzenia pościgu na swoim terytorium.

Państwo Członkowskie może w każdej chwili zastąpić deklarację inną deklaracją pod warunkiem, że nie ogranicza ona zakresu poprzedniej.

Każda deklaracja sporządzana jest po konsultacji z każdym z zainteresowanych Państw Członkowskich w celu uzyskania równoważnych procedur w tych Państwach.

7. Państwa Członkowskie mogą, w stosunkach dwustronnych, rozszerzyć zakres stosowania ust. 1 i przyjąć dodatkowe przepisy dla stosowania niniejszego artykułu.

8. Składając swoje instrumenty przyjęcia niniejszej Konwencji, Państwo Członkowskie może oświadczyć, że niniejszy artykuł nie wiąże go w całości albo w części. Oświadczenie takie może być w każdej chwili wycofane.

ARTYKUŁ  21

Nadzór transgraniczny

1. Funkcjonariusze administracji celnej Państwa Członkowskiego, którzy prowadzą w swoim kraju obserwacje osoby, co, do której istnieją poważne podejrzenia, że jest zamieszana w popełnienie jednego z naruszeń, o których mowa w art. 19 ust. 2, są upoważnieni do kontynuowani takiej obserwacji na terytorium drugiego Państwa Członkowskiego, jeżeli na podstawie przedstawionego wcześniej wniosku o pomoc zezwoliło ono na prowadzenie takiej obserwacji. Zezwolenie może być opatrzone warunkami.

Państwa Członkowskie powiadamiają depozytariusza o oficerach, w stosunku, do których stosuje się ten przepis; depozytariusz informuje o tym pozostałe Państwa Członkowskie.

Na wniosek, obserwacją powierza się oficerom Państwa Członkowskiego, na którego terytorium jest ona przeprowadzana.

Wniosek określony w akapicie pierwszym musi zostać przesłany do organu wyznaczonego przez każde z Państw Członkowskich i właściwego dla udzielania wymaganych pozwoleń lub przekazania wniosku.

Państwa Członkowskie powiadamiają depozytariusza o wyznaczonym w tym celu organie; depozytariusz informuje o tym pozostałe Państwa Członkowskie.

2. Jeśli, ze szczególnie nagłych powodów, nie można wcześniej zażądać zezwolenia innego Państwa Członkowskiego, funkcjonariusze prowadzący obserwację upoważnieni są do kontynuowania po drugiej stronie granicy obserwacji osoby, co do której istnieją poważne podejrzenia, że jest zamieszana w jedno z naruszeń, o których mowa w art. 19 ust. 2, na poniższych warunkach:

a) o przekroczeniu granicy podczas obserwacji niezwłocznie powiadamia się właściwe organy Państwa Członkowskiego, na terytorium którego kontynuowana jest obserwacja;

b) wniosek złożony zgodnie ust. 1 i przedstawiający powody uzasadniające przekroczenie granicy bez udzielonego wcześniej pozwolenia przekazywany jest niezwłocznie.

Obserwacja zostaje wstrzymana, jak tylko zażąda tego Państwo Członkowskie, na terytorium, którego jest prowadzona, w następstwie powiadomienia, określonego w lit. a) albo wniosku, określonego w lit. b) albo w przypadku gdy w ciągu 5 godzin od przekroczenia granicy nie uzyskano pozwolenia.

3. Obserwacja, o której mowa w ust. 1 i 2, może być prowadzona tylko na następujących warunkach ogólnych:

a) funkcjonariusze prowadzący obserwację stosują się do postanowień niniejszego artykułu oraz ustawodawstwa Państwa Członkowskiego, na którego terytorium działają; muszą oni stosować się do instrukcji właściwych organów tego Państwa Członkowskiego;

b) z zastrzeżeniem sytuacji przewidzianych w ust. 2, funkcjonariusze, w trakcie obserwacji legitymują się dokumentem poświadczającym udzielenie zezwolenia;

c) prowadzący obserwację funkcjonariusze muszą być w stanie w każdej chwili potwierdzić, że działają w charakterze urzędowym;

d) prowadzący obserwację funkcjonariusze mogą podczas pościgu nosić swoją broń służbową, za wyjątkiem (i) przypadku gdy Państwo Członkowskie, do którego wniosek jest kierowany złożyło ogólną deklarację, że na jego terytorium nie można nigdy nosić broni lub (ii) w przypadku gdy Państwo Członkowskie, do którego wniosek jest kierowany podjęło wyraźnie odmienną decyzję w tej sprawie. Jeżeli funkcjonariusze drugiego Państwa Członkowskiego są upoważnieni do noszenia swojej broni służbowej, jej użycie jest zabronione chyba, że w przypadkach uzasadnionej prawem samoobrony;

e) wejście do pomieszczeń mieszkalnych i miejsc niedostępnych dla ogółu jest zabronione;

f) funkcjonariusze prowadzący obserwację nie mogą ani zatrzymać, ani aresztować obserwowanej osoby;

g) raport z każdej operacji przedstawiany jest władzom Państwa Członkowskiego, na terytorium którego była ona prowadzona; wymagane może być osobiste stawiennictwo oficerów prowadzących obserwację;

h) organy Państwa Członkowskiego, z którego terytorium pochodzą prowadzący obserwację funkcjonariusze, uczestniczą na wniosek organów Państwa Członkowskiego, na terytorium którego prowadzono pościg, w prowadzeniu dochodzenia wynikającego z przeprowadzonej operacji, w której uczestniczyły, włącznie z postępowaniami sądowymi.

4. Państwa Członkowskie mogą, w stosunkach dwustronnych, rozszerzyć zakres niniejszego artykułu i przyjąć dodatkowe środki dotyczące stosowania niniejszego artykułu.

5. Składając swoje instrumenty przyjęcia niniejszej Konwencji Państwo Członkowskie może oświadczyć, że niniejszy artykuł nie wiąże go w całości albo w części. Oświadczenie takie może być w każdej chwili wycofane.

ARTYKUŁ  22

Dostawa kontrolowana

1. Każde Państwo Członkowskie zobowiązuje do tego, aby na wniosek drugiego Państwa Członkowskiego, na jego terytorium istniała możliwość dopuszczenia dostaw kontrolowanych w ramach dochodzeń karnych odnoszących się do przestępstw mogących podlegać ekstradycji.

2. Decyzja o przeprowadzeniu dostawy kontrolowanej jest podejmowana w każdym indywidualnym przypadku przez właściwe organy Państwa Członkowskiego, do którego kierowany jest wniosek, w poszanowaniu prawa krajowego niniejszego państwa.

3. Dostawy kontrolowane przebiegają zgodnie z procedurami przewidzianymi przez Państwo Członkowskie, do którego kierowany jest wniosek. Przeprowadzanie i kierowanie operacją należy do właściwych organów tego Państwa Członkowskiego.

Aby nie dopuścić do przerwania nadzoru, organ, do którego kierowany jest wniosek, przejmuje nadzór nad dostawą w punkcie przekroczenia granicy przez towary albo w uzgodnionym miejscu. Zapewnia on stały nadzór nad towarami na pozostałej trasie w taki sposób, aby mógł on w każdej chwili aresztować sprawców i zająć towary.

4. Przesyłki, co do których podjęto decyzję o nadzorowaniu ich dostawy, mogą, za zgodą zainteresowanych Państw Członkowskich, zostać przejęte i dopuszczone do kontynuowania trasy z pierwotną zawartością albo po usunięciu ich pierwotnej zawartości albo częściowym bądź całkowitym jej zastąpieniu innymi produktami.

ARTYKUŁ  23

Dochodzenia niejawne

1. Na wniosek organu wnioskującego organ, do którego kierowany jest wniosek, może upoważnić funkcjonariuszy administracji celnej państwa organu wnioskującego lub funkcjonariuszy działających na rzecz tej administracji, którzy pracują pod fałszywą tożsamością (ukryci wywiadowcy), do działania na terytorium Państwa Członkowskiego, do którego organu kierowany jest wniosek. Organ wnioskujący kieruje wniosek jedynie w przypadku, gdy wyjaśnienie stanu faktycznego byłoby niezwykle trudne bez zastosowania proponowanych środków dochodzeniowych. W ramach swojej misji właściwi funkcjonariusze upoważnieni są do zbierania informacji i nawiązywania kontaktów z podejrzanymi lub innymi osobami z ich otoczenia.

2. Dochodzenia niejawne w Państwie Członkowskim, do którego organu kierowany jest wniosek, są ograniczone w czasie. Przygotowanie i kierowanie dochodzeniami realizowane jest w ścisłej współpracy między właściwymi organami Państwa Członkowskiego wnioskującego o pomoc i Państwa Członkowskiego, do którego kierowany jest wniosek.

3. Warunki, na których zezwala się na dochodzenie niejawne oraz warunki, na których się je wykonuje, określane są przez organ, do którego kierowany jest wniosek, zgodnie z jego prawem krajowym. Jeżeli w trakcie dochodzenia niejawnego zebrano informacje pozostające w związku z innym naruszeniem niż to, które było przedmiotem pierwotnego wniosku, warunki wykorzystania tych informacji określane są również przez organ, do którego kierowany jest wniosek, zgodnie z jego prawem krajowym.

4. Organ, do którego kierowany jest wniosek, udziela niezbędnego wsparcia osobowego i technicznego. Podejmuje on środki konieczne dla ochrony funkcjonariuszy, o których mowa w ust. 1, kiedy działają oni w Państwie Członkowskim, do którego organów kierowany jest wniosek.

5. Składając swoje instrumenty przyjęcia niniejszej Konwencji każde Państwo Członkowskie może złożyć deklarację, że niniejszy artykuł nie jest dla niego, w całości lub w części, wiążący. Deklaracja ta może być w każdej chwili wycofana.

ARTYKUŁ  24

Wspólne zespoły ds. dochodzeń specjalnych

1. Organy dwóch albo większej liczby Państw Członkowskich mogą, za wspólnym porozumieniem, utworzyć wspólny zespół ds. dochodzeń specjalnych z siedzibą w jednym z Państw Członkowskich i składający się z funkcjonariuszy będących specjalistami w odpowiednich dziedzinach.

Zadaniami wspólnego zespołu ds. dochodzeń specjalnych są:

- prowadzenie trudnych dochodzeń w przypadkach szczególnych naruszeń, wymagających jednocześnie skoordynowanych działań w zainteresowanych Państwach Członkowskich;

- koordynacja wspólnych działań w celu zapobiegania lub wykrywania szczególnego typu naruszeń i uzyskanie informacji na temat zamieszanych w nie osób, ich otoczenia i stosowanych metod.

2. Wspólne zespoły ds. dochodzeń specjalnych działają na następujących warunkach ogólnych:

a) tworzone są one jedynie w określonym celu i na ograniczony okres czasu;

b) zespołem kieruje funkcjonariusz Państwa Członkowskiego, na terytorium którego działa zespół;

c) uczestniczący funkcjonariusze przestrzegają prawa Państwa Członkowskiego, na terytorium którego działa zespół;

d) Państwo Członkowskie, na terytorium którego działa zespół, podejmuje organizacyjne działania umożliwiające mu działanie.

3. Udział w zespole nie daje wchodzącym z jego skład oficerom uprawnień do działania na terytorium innego Państwa Członkowskiego.